Jump to content

टेम्पलेट:Infobox cerium

विकिपीडिया से
Cerium,  58Ce
आम लच्छन (जनरल प्रापर्टी)
नाँव के उच्चारण/ˈsɪəriəm/ (SEER-ee-əm)
रूपरंगsilvery white
स्टैंडर्ड परमाणु वजन (Ar, standard)140.116(1)[1]
पीरियाडिक टेबल में Cerium
Hydrogen हीलियम
लिथियम बेरीलियम बोरॉन कार्बन नाइट्रोजन ऑक्सीजन फ्लोरीन नियॉन
सोडियम मैग्नीशियम अल्मुनिया सिलिकॉन फॉस्फोरस गंधक क्लोरीन आर्गन
पोटैशियम कैल्शियम स्कैंडियम टाइटैनियम वैनेडियम क्रोमियम मैंगनीज लोहा कोबाल्ट निकेल ताँमा जस्ता गैलियम जर्मेनियम आर्सेनिक सेलीनियम ब्रोमीन क्रिप्टन
रुबिडियम स्ट्रॉन्सियम यिट्रियम जिरकोनियम नियोबियम मॉलिब्डेनम टेक्नीशियम रुथेनियम रोडियम पैलेडियम चानी कैडमियम इंडियम टीना एंटिमनी टेल्यूरियम आयोडीन जेनॉन
सीजियम बेरियम लैंथेनम सेरियम प्रासियोडाइमियम नियोडाइमियम प्रोमेथियम समेरियम युरोपियम गैडोलिनियम टर्बियम डिस्प्रोसियम होल्मियम अर्बियम थुलियम यिट्टर्बियम लुटेटियम हाफ्नियम टैंटलम टंगस्टन रेनियम ऑस्मियम इरीडियम प्लैटिनम सोना पारा थैलियम सीसा बिस्मथ पोलोनियम एस्टेटीन रेडान
फ्रंशियम रेडियम एक्टिनियम थोरियम प्रोटैक्टिनियम यूरेनियम नेप्चुनियम प्लुटोनियम अमेरिसियम क्युरियम बर्केलियम कैलिफोर्नियम आइंस्टाइनियम फर्मियम मेंडेलेवियम नोबेलियम लॉरेंशियम रदरफोर्डियम डब्नियम सीबोर्गियम बोरियम (तत्व) हस्सियम मेइट्नेरियम डार्मश्टाटियम रंटगेनियम कॉपरनीशियम निहोनियम फ्लेरोवियम मॉस्कोवियम लिवरमोरियम टेनेसीन ओगानेस्सन


Ce

Th
lanthanumceriumpraseodymium
परमाणु नंबर (Z)58
ग्रुपgroup n/a
पीरियड6
ब्लॉकf
इलेक्ट्रान कन्फिगरेशन[Xe] 4f1 5d1 6s2[2]
Electrons per shell
2, 8, 18, 19, 9, 2
भौतिक लच्छन
फेज at STPsolid
पघिलाव ताप1068 K ​(795 °C, ​1463 °F)
उबाल ताप3716 K ​(3443 °C, ​6229 °F)
घनत्व (लगभग रू.टे.)6.770 g/cm3
जब लिक्विड होखे ( प.ता.)6.55 g/cm3
फ्यूजन के एन्थाल्पी5.46 kJ/mol
बास्पीकरण के एन्थाल्पी398 kJ/mol
मोलर हीट कैपसिटी26.94 J/(mol·K)
भाप दाब
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1992 2194 2442 2754 3159 3705
परमाणु संबंधी लच्छन
ऑक्सीडेशन स्टेट+1, +2, +3, +4 (a mildly basic oxide)
इलेक्ट्रोनिगेटिविटीPauling scale: 1.12
आयनाइजेशन एनर्जी
  • 1st: 534.4 kJ/mol
  • 2nd: 1050 kJ/mol
  • 3rd: 1949 kJ/mol
  • (more)
एटॉमिक रेडियसempirical: 181.8 pm
कोवैलेंट रेडियस204±9 pm
स्पेक्ट्रल रेंज में रंग के लाइन सभ
स्पेक्ट्रल लाइन
अन्य लच्छन
क्रिस्टल स्ट्रक्चरdouble hexagonal close-packed (dhcp)
Double hexagonal close packed crystal structure for cerium

β-Ce
क्रिस्टल स्ट्रक्चरface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for cerium

γ-Ce
Speed of sound thin rod2100 m/s (at 20 °C)
थर्मल ऍक्सपैंशनγ, poly: 6.3 µm/(m·K) (at r.t.)
थर्मल कंडक्टिविटी11.3 W/(m·K)
इलेक्ट्रिकल रेजिस्टिविटीβ, poly: 828 nΩ·m (at r.t.)
चुंबकी क्रमparamagnetic[3]
यंग्स माड्युलसγ form: 33.6 GPa
शियर माड्युलसγ form: 13.5 GPa
बल्क माड्युलसγ form: 21.5 GPa
पोइसंस रेशियोγ form: 0.24
मोहो हार्डनेस2.5
वाइकर्स हार्डनेस210–470 MPa
ब्रिनेल हार्डनेस186–412 MPa
सीएएस (CAS) नंबर7440-45-1
इतिहास
नाँव धराइलafter dwarf planet Ceres, itself named after Roman deity of agriculture Ceres
खोजMartin Heinrich Klaproth, Jöns Jakob Berzelius, Wilhelm Hisinger (1803)
पहिला आइसोलेशनCarl Gustaf Mosander (1839)
cerium के प्रमुख आइसोटोप
Iso­tope Abun­dance Half-life (t1/2) Decay mode Pro­duct
134Ce syn 3.16 d ε 0.500 134La
136Ce 0.185% >3.8×1016 y (β+β+) 2.419 136Ba
138Ce 0.251% >1.5×1014 y +β+) 0.694 138Ba
139Ce syn 137.640 d ε 0.278 139La
140Ce 88.450% (SF) <43.633
141Ce syn 32.501 d β 0.581 141Pr
142Ce 11.114% >5×1016 y (ββ) 1.417 142Nd
(α) 1.298 138Ba
144Ce syn 284.893 d β 0.319 144Pr
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed
|

References

  1. Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (help)
  2. Ground levels and ionization energies for the neutral atoms, NIST
  3. Lide, D. R., ed. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  4. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights