रुबिडियम
Jump to navigation
Jump to search
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| आम लच्छन (जनरल प्रापर्टी) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| नाँव के उच्चारण |
/ruːˈbɪdiəm/ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| रूपरंग | grey white | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| स्टैंडर्ड परमाणु वजन (Ar, standard) | 85.4678(3)[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| पीरियाडिक टेबल में Rubidium | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| परमाणु नंबर (Z) | 37 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ग्रुप | group 1 (alkali metals) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| पीरियड | 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ब्लॉक | s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| इलेक्ट्रान कन्फिगरेशन | [Kr] 5s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electrons per shell | 2, 8, 18, 8, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| भौतिक लच्छन | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| फेज at STP | solid | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| पघिलाव ताप | 312.45 K (39.30 °C, 102.74 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| उबाल ताप | 961 K (688 °C, 1270 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| घनत्व (लगभग रू.टे.) | 1.532 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| जब लिक्विड होखे ( प.ता.) | 1.46 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ट्रिपल प्वाइंट | 312.41 K, ? kPa[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| क्रिटिकल प्वाइंट | 2093 K, 16 MPa (extrapolated)[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| फ्यूजन के एन्थाल्पी | 2.19 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| बास्पीकरण के एन्थाल्पी | 69 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| मोलर हीट कैपसिटी | 31.060 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
भाप दाब
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| परमाणु संबंधी लच्छन | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ऑक्सीडेशन स्टेट | −1, +1 (a strongly basic oxide) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| इलेक्ट्रोनिगेटिविटी | Pauling scale: 0.82 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| आयनाइजेशन एनर्जी |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| एटॉमिक रेडियस | empirical: 248 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| कोवैलेंट रेडियस | 220±9 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| वान डर वाल्स रेडियस | 303 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| अन्य लच्छन | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| क्रिस्टल स्ट्रक्चर |
body-centered cubic (bcc) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Speed of sound thin rod | 1300 m/s (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| थर्मल ऍक्सपैंशन | 90 µm/(m·K)[3] (at r.t.) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| थर्मल कंडक्टिविटी | 58.2 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| इलेक्ट्रिकल रेजिस्टिविटी | 128 nΩ·m (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| चुंबकी क्रम | paramagnetic[4] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| यंग्स माड्युलस | 2.4 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| बल्क माड्युलस | 2.5 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| मोहो हार्डनेस | 0.3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ब्रिनेल हार्डनेस | 0.216 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| सीएएस (CAS) नंबर | 7440-17-7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| इतिहास | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| खोज | Robert Bunsen and Gustav Kirchhoff (1861) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| पहिला आइसोलेशन | George de Hevesy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| rubidium के प्रमुख आइसोटोप | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
रुबिडियम (अंगरेजी: Rubidium) एक ठो रासायनिक तत्व बाटे जवना के चीन्हा Rb बा आ परमाणु संख्या 37 बाटे। ई चानी के रंग के चमकीला सफ़ेद आ नरम धातु बाटे जवन एल्कलाई धातु के समूह में आवेला। ई बहुत क्रियाशील तत्व हवे। प्रकृति में ई दू गो आइसोटोप के एक साथ एकट्ठा रूप में पावल जाला जेवना में 72% हिस्सा 85Rb के होला जेवन स्थाई होला आ बाकी हिस्सा 87Rb के होला जवन बहुत रेडियोएक्टिव होला आ एकर हाफ लाइफ 49 बिलियन बरिस बा जवन ब्रहमांड के अनुमानित आयु के तीन गुना बाटे।
इहो देखल जाय[संपादन]
संदर्भ[संपादन]
- ↑ Meija, J.; आ अन्य. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
- ↑ 2.0 2.1 Haynes, William M., संपा. (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (92nd संस्क.). Boca Raton, FL: CRC Press. प. 4.122. ISBN 1439855110.
- ↑ http://www.owlnet.rice.edu/~msci301/ThermalExpansion.pdf
- ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., संपा. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th संस्क.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
- ↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
 | ई रसायनशास्त्र-संबंधी लेख एगो आधार बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के बढ़ावे में विकिपीडिया के मदद करीं। |