Jump to content

टेम्पलेट:Infobox caesium

विकिपीडिया से
Caesium,  55Cs
Some pale gold metal, with a liquid-like texture and lustre, sealed in a glass ampoule
आम लच्छन (जनरल प्रापर्टी)
नाँव के उच्चारण/ˈsziəm/ (SEE-zee-əm)
औरु दूसर नाँवcesium
रूपरंगsilvery gold
स्टैंडर्ड परमाणु वजन (Ar, standard)132.90545196(6)[1]
पीरियाडिक टेबल में Caesium
Hydrogen हीलियम
लिथियम बेरीलियम बोरॉन कार्बन नाइट्रोजन ऑक्सीजन फ्लोरीन नियॉन
सोडियम मैग्नीशियम अल्मुनिया सिलिकॉन फॉस्फोरस गंधक क्लोरीन आर्गन
पोटैशियम कैल्शियम स्कैंडियम टाइटैनियम वैनेडियम क्रोमियम मैंगनीज लोहा कोबाल्ट निकेल ताँमा जस्ता गैलियम जर्मेनियम आर्सेनिक सेलीनियम ब्रोमीन क्रिप्टन
रुबिडियम स्ट्रॉन्सियम यिट्रियम जिरकोनियम नियोबियम मॉलिब्डेनम टेक्नीशियम रुथेनियम रोडियम पैलेडियम चानी कैडमियम इंडियम टीना एंटिमनी टेल्यूरियम आयोडीन जेनॉन
सीजियम बेरियम लैंथेनम सेरियम प्रासियोडाइमियम नियोडाइमियम प्रोमेथियम समेरियम युरोपियम गैडोलिनियम टर्बियम डिस्प्रोसियम होल्मियम अर्बियम थुलियम यिट्टर्बियम लुटेटियम हाफ्नियम टैंटलम टंगस्टन रेनियम ऑस्मियम इरीडियम प्लैटिनम सोना पारा थैलियम सीसा बिस्मथ पोलोनियम एस्टेटीन रेडान
फ्रंशियम रेडियम एक्टिनियम थोरियम प्रोटैक्टिनियम यूरेनियम नेप्चुनियम प्लुटोनियम अमेरिसियम क्युरियम बर्केलियम कैलिफोर्नियम आइंस्टाइनियम फर्मियम मेंडेलेवियम नोबेलियम लॉरेंशियम रदरफोर्डियम डब्नियम सीबोर्गियम बोरियम (तत्व) हस्सियम मेइट्नेरियम डार्मश्टाटियम रंटगेनियम कॉपरनीशियम निहोनियम फ्लेरोवियम मॉस्कोवियम लिवरमोरियम टेनेसीन ओगानेस्सन
Rb

Cs

Fr
xenoncaesiumbarium
परमाणु नंबर (Z)55
ग्रुपgroup 1 (alkali metals)
पीरियड6
ब्लॉकs
इलेक्ट्रान कन्फिगरेशन[Xe] 6s1
Electrons per shell
2, 8, 18, 18, 8, 1
भौतिक लच्छन
फेज at STPsolid
पघिलाव ताप301.7 K ​(28.5 °C, ​83.3 °F)
उबाल ताप944 K ​(671 °C, ​1240 °F)
घनत्व (लगभग रू.टे.)1.93 g/cm3
जब लिक्विड होखे ( प.ता.)1.843 g/cm3
क्रिटिकल प्वाइंट1938 K, 9.4 MPa[2]
फ्यूजन के एन्थाल्पी2.09 kJ/mol
बास्पीकरण के एन्थाल्पी63.9 kJ/mol
मोलर हीट कैपसिटी32.210 J/(mol·K)
भाप दाब
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 418 469 534 623 750 940
परमाणु संबंधी लच्छन
ऑक्सीडेशन स्टेट−1, +1[3] (a strongly basic oxide)
इलेक्ट्रोनिगेटिविटीPauling scale: 0.79
आयनाइजेशन एनर्जी
  • 1st: 375.7 kJ/mol
  • 2nd: 2234.3 kJ/mol
  • 3rd: 3400 kJ/mol
एटॉमिक रेडियसempirical: 265 pm
कोवैलेंट रेडियस244±11 pm
वान डर वाल्स रेडियस343 pm
स्पेक्ट्रल रेंज में रंग के लाइन सभ
स्पेक्ट्रल लाइन
अन्य लच्छन
क्रिस्टल स्ट्रक्चरbody-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for caesium
थर्मल ऍक्सपैंशन97 µm/(m·K) (at 25 °C)
थर्मल कंडक्टिविटी35.9 W/(m·K)
इलेक्ट्रिकल रेजिस्टिविटी205 nΩ·m (at 20 °C)
चुंबकी क्रमparamagnetic[4]
यंग्स माड्युलस1.7 GPa
बल्क माड्युलस1.6 GPa
मोहो हार्डनेस0.2
ब्रिनेल हार्डनेस0.14 MPa
सीएएस (CAS) नंबर7440-46-2
इतिहास
नाँव धराइलfrom Latin Lua error in Module:Lang at line 84: variable 'c' is not declared., sky blue, for its spectral colours
खोजRobert Bunsen and Gustav Kirchhoff (1860)
पहिला आइसोलेशनCarl Setterberg (1882)
caesium के प्रमुख आइसोटोप
Iso­tope Abun­dance Half-life (t1/2) Decay mode Pro­duct
133Cs 100% (SF) <34.753
134Cs syn 2.0648 y ε 1.229 134Xe
β 2.059 134Ba
135Cs trace 2.3×106 y β 0.269 135Ba
137Cs trace 30.17 y[5] β 1.174 137Ba
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed
|

References

  1. Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (help)
  2. Haynes, William M., ed. (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (92nd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 4.121. ISBN 1439855110.
  3. 3.0 3.1 Dye, J. L. (1979). "Compounds of Alkali Metal Anions". Angewandte Chemie International Edition. 18 (8): 587–598. doi:10.1002/anie.197905871.
  4. "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (87th ed.). CRC press. ISBN 0-8493-0487-3. Retrieved 2010-09-26.
  5. "NIST Radionuclide Half-Life Measurements". NIST. Retrieved 2011-03-13.
  6. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights