Jump to content

टेम्पलेट:Infobox aluminium

विकिपीडिया से
Aluminium,  13Al
आम लच्छन (जनरल प्रापर्टी)
नाँव के उच्चारण
औरु दूसर नाँवaluminum (US)
रूपरंगsilvery gray metallic
स्टैंडर्ड परमाणु वजन (Ar, standard)26.9815385(7)[1]
पीरियाडिक टेबल में Aluminium
Hydrogen हीलियम
लिथियम बेरीलियम बोरॉन कार्बन नाइट्रोजन ऑक्सीजन फ्लोरीन नियॉन
सोडियम मैग्नीशियम अल्मुनिया सिलिकॉन फॉस्फोरस गंधक क्लोरीन आर्गन
पोटैशियम कैल्शियम स्कैंडियम टाइटैनियम वैनेडियम क्रोमियम मैंगनीज लोहा कोबाल्ट निकेल ताँमा जस्ता गैलियम जर्मेनियम आर्सेनिक सेलीनियम ब्रोमीन क्रिप्टन
रुबिडियम स्ट्रॉन्सियम यिट्रियम जिरकोनियम नियोबियम मॉलिब्डेनम टेक्नीशियम रुथेनियम रोडियम पैलेडियम चानी कैडमियम इंडियम टीना एंटिमनी टेल्यूरियम आयोडीन जेनॉन
सीजियम बेरियम लैंथेनम सेरियम प्रासियोडाइमियम नियोडाइमियम प्रोमेथियम समेरियम युरोपियम गैडोलिनियम टर्बियम डिस्प्रोसियम होल्मियम अर्बियम थुलियम यिट्टर्बियम लुटेटियम हाफ्नियम टैंटलम टंगस्टन रेनियम ऑस्मियम इरीडियम प्लैटिनम सोना पारा थैलियम सीसा बिस्मथ पोलोनियम एस्टेटीन रेडान
फ्रंशियम रेडियम एक्टिनियम थोरियम प्रोटैक्टिनियम यूरेनियम नेप्चुनियम प्लुटोनियम अमेरिसियम क्युरियम बर्केलियम कैलिफोर्नियम आइंस्टाइनियम फर्मियम मेंडेलेवियम नोबेलियम लॉरेंशियम रदरफोर्डियम डब्नियम सीबोर्गियम बोरियम (तत्व) हस्सियम मेइट्नेरियम डार्मश्टाटियम रंटगेनियम कॉपरनीशियम निहोनियम फ्लेरोवियम मॉस्कोवियम लिवरमोरियम टेनेसीन ओगानेस्सन
B

Al

Ga
magnesiumaluminiumsilicon
परमाणु नंबर (Z)13
ग्रुपgroup 13
पीरियड3
ब्लॉकp
इलेक्ट्रान कन्फिगरेशन[Ne] 3s2 3p1
Electrons per shell
2, 8, 3
भौतिक लच्छन
फेज at STPsolid
पघिलाव ताप933.47 K ​(660.32 °C, ​1220.58 °F)
उबाल ताप2743 K ​(2470 °C, ​4478 °F)
घनत्व (लगभग रू.टे.)2.70 g/cm3
जब लिक्विड होखे ( प.ता.)2.375 g/cm3
फ्यूजन के एन्थाल्पी10.71 kJ/mol
बास्पीकरण के एन्थाल्पी284 kJ/mol
मोलर हीट कैपसिटी24.20 J/(mol·K)
भाप दाब
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1482 1632 1817 2054 2364 2790
परमाणु संबंधी लच्छन
ऑक्सीडेशन स्टेट−2, −1, +1,[2] +2,[3] +3 (an amphoteric oxide)
इलेक्ट्रोनिगेटिविटीPauling scale: 1.61
आयनाइजेशन एनर्जी
  • 1st: 577.5 kJ/mol
  • 2nd: 1816.7 kJ/mol
  • 3rd: 2744.8 kJ/mol
  • (more)
एटॉमिक रेडियसempirical: 143 pm
कोवैलेंट रेडियस121±4 pm
वान डर वाल्स रेडियस184 pm
स्पेक्ट्रल रेंज में रंग के लाइन सभ
स्पेक्ट्रल लाइन
अन्य लच्छन
क्रिस्टल स्ट्रक्चरface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for aluminium
Speed of sound thin rod(rolled) 5000 m/s (at r.t.)
थर्मल ऍक्सपैंशन23.1 µm/(m·K) (at 25 °C)
थर्मल कंडक्टिविटी237 W/(m·K)
इलेक्ट्रिकल रेजिस्टिविटी28.2 nΩ·m (at 20 °C)
चुंबकी क्रमparamagnetic[4]
यंग्स माड्युलस70 GPa
शियर माड्युलस26 GPa
बल्क माड्युलस76 GPa
पोइसंस रेशियो0.35
मोहो हार्डनेस2.75
वाइकर्स हार्डनेस160–350 MPa
ब्रिनेल हार्डनेस160–550 MPa
सीएएस (CAS) नंबर7429-90-5
इतिहास
प्रेडिक्ट भइलAntoine Lavoisier[5] (1787)
पहिला आइसोलेशनHans Christian Ørsted[6] (1825)
नाँव  धइलेंHumphry Davy[5] (1807)
aluminium के प्रमुख आइसोटोप
Iso­tope Abun­dance Half-life (t1/2) Decay mode Pro­duct
26Al trace 7.17×105 y β+ 1.17 26Mg
ε 26Mg
γ 1.8086
27Al 100% 27Al is stable with 14 neutrons
|

References

  1. Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (help)
  2. Dohmeier, C.; Loos, D.; Schnöckel, H. (1996). "Aluminum(I) and Gallium(I) Compounds: Syntheses, Structures, and Reactions". Angewandte Chemie International Edition. 35: 129–149. doi:10.1002/anie.199601291.
  3. D. C. Tyte (1964). "Red (B2Π–A2σ) Band System of Aluminium Monoxide". Nature. 202 (4930): 383. Bibcode:1964Natur.202..383T. doi:10.1038/202383a0.
  4. Lide, D. R. (2000). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds" (PDF). CRC Handbook of Chemistry and Physics (81st ed.). CRC Press. ISBN 0849304814.
  5. 5.0 5.1 "Aluminum". Los Alamos National Laboratory. Retrieved 3 March 2013.
  6. "13 Aluminium". Elements.vanderkrogt.net. Retrieved 2008-09-12.
  7. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  8. Aluminium monoxide
  9. Aluminium iodide