बेरिलियम

विकिपीडिया से
Beryllium,  4Be
आम लच्छन (जनरल प्रापर्टी)
नाँव के उच्चारण/bəˈrɪliəm/ (bə-RIL-ee-əm)
रूपरंगwhite-gray metallic
स्टैंडर्ड परमाणु वजन (Ar, standard)9.0121831(5)[1]
पीरियाडिक टेबल में Beryllium
Hydrogen हीलियम
लिथियम बेरीलियम बोरॉन कार्बन नाइट्रोजन ऑक्सीजन फ्लोरीन नियॉन
सोडियम मैग्नीशियम अल्मुनिया सिलिकॉन फॉस्फोरस गंधक क्लोरीन आर्गन
पोटैशियम कैल्शियम स्कैंडियम टाइटैनियम वैनेडियम क्रोमियम मैंगनीज लोहा कोबाल्ट निकेल ताँमा जस्ता गैलियम जर्मेनियम आर्सेनिक सेलीनियम ब्रोमीन क्रिप्टन
रुबिडियम स्ट्रॉन्सियम यिट्रियम जिरकोनियम नियोबियम मॉलिब्डेनम टेक्नीशियम रुथेनियम रोडियम पैलेडियम चानी कैडमियम इंडियम टीना एंटिमनी टेल्यूरियम आयोडीन जेनॉन
सीजियम बेरियम लैंथेनम सेरियम प्रासियोडाइमियम नियोडाइमियम प्रोमेथियम समेरियम युरोपियम गैडोलिनियम टर्बियम डिस्प्रोसियम होल्मियम अर्बियम थुलियम यिट्टर्बियम लुटेटियम हाफ्नियम टैंटलम टंगस्टन रेनियम ऑस्मियम इरीडियम प्लैटिनम सोना पारा थैलियम सीसा बिस्मथ पोलोनियम एस्टेटीन रेडान
फ्रंशियम रेडियम एक्टिनियम थोरियम प्रोटैक्टिनियम यूरेनियम नेप्चुनियम प्लुटोनियम अमेरिसियम क्युरियम बर्केलियम कैलिफोर्नियम आइंस्टाइनियम फर्मियम मेंडेलेवियम नोबेलियम लॉरेंशियम रदरफोर्डियम डब्नियम सीबोर्गियम बोरियम (तत्व) हस्सियम मेइट्नेरियम डार्मश्टाटियम रंटगेनियम कॉपरनीशियम निहोनियम फ्लेरोवियम मॉस्कोवियम लिवरमोरियम टेनेसीन ओगानेस्सन


Be

Mg
lithiumberylliumboron
परमाणु नंबर (Z)4
ग्रुपgroup 2 (alkaline earth metals)
पीरियड2
ब्लॉकs
इलेक्ट्रान कन्फिगरेशन[He] 2s2
Electrons per shell
2, 2
भौतिक लच्छन
फेज at STPsolid
पघिलाव ताप1560 K ​(1287 °C, ​2349 °F)
उबाल ताप2742 K ​(2469 °C, ​4476 °F)
घनत्व (लगभग रू.टे.)1.85 g/cm3
जब लिक्विड होखे ( प.ता.)1.690 g/cm3
क्रिटिकल प्वाइंट5205 K,  MPa (extrapolated)
फ्यूजन के एन्थाल्पी12.2 kJ/mol
बास्पीकरण के एन्थाल्पी292 kJ/mol
मोलर हीट कैपसिटी16.443 J/(mol·K)
भाप दाब
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1462 1608 1791 2023 2327 2742
परमाणु संबंधी लच्छन
ऑक्सीडेशन स्टेट+1,[2] +2 (an amphoteric oxide)
इलेक्ट्रोनिगेटिविटीPauling scale: 1.57
आयनाइजेशन एनर्जी
  • 1st: 899.5 kJ/mol
  • 2nd: 1757.1 kJ/mol
  • 3rd: 14,848.7 kJ/mol
  • (more)
एटॉमिक रेडियसempirical: 112 pm
कोवैलेंट रेडियस96±3 pm
वान डर वाल्स रेडियस153 pm
स्पेक्ट्रल रेंज में रंग के लाइन सभ
स्पेक्ट्रल लाइन
अन्य लच्छन
क्रिस्टल स्ट्रक्चरhexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close packed crystal structure for beryllium
Speed of sound thin rod12,890 m/s (at r.t.)[3]
थर्मल ऍक्सपैंशन11.3 µm/(m·K) (at 25 °C)
थर्मल कंडक्टिविटी200 W/(m·K)
इलेक्ट्रिकल रेजिस्टिविटी36 nΩ·m (at 20 °C)
चुंबकी क्रमdiamagnetic
यंग्स माड्युलस287 GPa
शियर माड्युलस132 GPa
बल्क माड्युलस130 GPa
पोइसंस रेशियो0.032
मोहो हार्डनेस5.5
वाइकर्स हार्डनेस1670 MPa
ब्रिनेल हार्डनेस590–1320 MPa
सीएएस (CAS) नंबर7440-41-7
इतिहास
खोजLouis Nicolas Vauquelin (1797)
पहिला आइसोलेशनFriedrich Wöhler & Antoine Bussy (1828)
beryllium के प्रमुख आइसोटोप
Iso­tope Abun­dance Half-life (t1/2) Decay mode Pro­duct
7Be trace 53.12 d ε 0.862 7Li
γ 0.477
9Be 100% 9Be is stable with 5 neutrons
10Be trace 1.36×106 y β 0.556 10B
|

बेरिलियम एक तत्त्व बा।

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (help)
  2. "Beryllium: Beryllium(I) Hydride compound data" (PDF). bernath.uwaterloo.ca. Retrieved 2007-12-10. }}
  3. Haynes, William M., ed. (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (92nd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 14.48. ISBN 1439855110.
  4. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  5. http://www.periodictable.com/Elements/004/data.html. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  6. "Beryllium: Beryllium(I) Hydride compound data" (PDF). bernath.uwaterloo.ca. Retrieved 2007-12-10.