पोंगल (पकवान)

विकिपीडिया से
पोंगल
सलेम, तमिलनाडु में पकता हुआ पोंगल
उत्पत्ती अस्थानभारत, श्रीलंका
क्षेत्रदक्षिण भारत
मुख्य सामग्रीचावल, दूध
बिबिध रूपवेन पोंगल, सक्करई पोंगल, कोझी पोंगल, सन्यासी पोंगल

पोंगल दक्खिन भारतीय आ श्रीलंकाई पकवान हवे जेह में खउलत दूध में पकावल चाउर होला। एह पकवान के बनावल पोंगल पर्व से जुड़ल मुख्य रसम-रिवाज में से एगो ह।[1] [2] एकरा के सबेरे के नाश्तो के रूप में खाइल जाला। [3] तमिल पकवान सभ के एगो परकार के रूप में जानल-मानल जाए वाला एह पकवान में कई किसिम के होला जेह में मुख्य रूप से वेन (गर्म) पोंगल, सक्करई (मीठा) पोंगल, कोझी (चिकन) पोंगल आ संन्यासी पोंगल सामिल बाड़ें। एकरा के "तमिल लोग के बहुते पसंदीदा खाना" बतावल जाला। [2]

परंपरागत रूप से मंदिर के पुजारी के बतावल शुभ साइत पर घर के आँगना में पोंगल पकावल जाला। कई घरन में एकरा के पारंपरिक पाथर के चूल्हा पर माटी के बर्तन में लकड़ी के ईंधन के रूप में इस्तेमाल से पकावल जाला जेवना से एकरा के एगो बिसेस स्वाद आ जाला।[4]

महत्व[संपादन करीं]

पोंगल के पकवान, मुख्य रूप से पोंगल परब से जुड़ल, जेकर नाँव के मतलब होला "खउलल" भा "फफाइल"। मानल जाला कि ई परब सूर्य देवता के धन्यवाद देवे के रूप में मनावल जाला जाला कि धूप के रोशनी जवना से धान के फसल संभव हो जाला। एह तरह से ई परब सूरज के उत्तरायन होखे आ नया फसल से जुड़ल बा।[4] एही से परंपरा के अनुसार ई पकवान खउलत दूध में पकावल चावल के ताजा फसल के देवता के चढ़ावे खातिर बनावल जाला।[1] जब पोंगल पकावल जा रहल होखे त देखनिहार लोग कबो-कबो खुशी से चिल्लाला कि "पोंगालो पोंगल! ('पोंगल के फफाए दीं!)।[2] चाहे पूछे ला, "पाल पोंगिता?" ("का दूध खउल गइल बा?")।[4]

किसिम[संपादन करीं]

भारत के एगो डाक टिकट पर पोंगल

पोंगल के सभ किसिम गाय के दूध से बनेलीं।[5] एह किसिम सभ में निम्नलिखित सामिल बाड़ें:

वेन पोंगल[संपादन करीं]

वेन भा वेन्न (गर्म) पोंगल एगो चावल आ दाल के पकवान हवे जे दक्खिन एशियाई खिचडी नियर तरीका से पकावल जाला। एकरा के काली मिर्च, अदरक, हल्दी, आ कबो-कबो असाफोएटिडा, काजू, जीरा, करी के पत्ता, घी, मूंग, आ नमक से बनावल जाला। दक्खिन भारत में आमतौर पर एकरा के नारियल के चटनी आ इंडियन फिल्टर कॉफी के साथ नाश्ता में खाइल जाला।

सक्करई पोंगल[संपादन करीं]

सक्करई (मीठा) पोंगल गुड़, इलायची, काजू, आ कबो-कबो घी, सोना किशमिश, जायफल, आ नमक के साथ बनावल जाला। एकरा के देवता के चढ़वले के बाद परोसल जाला।

कोझी पोंगल[संपादन करीं]

कोझी पोंगल चिकन आ मसाला के साथ पकावल जाला।[2]

संन्यासी पोंगल[संपादन करीं]

संन्यासी पोंगल सब्जी के साथे पकावल जाला। [2]

फोटो गैलरी[संपादन करीं]

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. 1.0 1.1 Verma, Priyanka (2014). Pongal: Festival Of India. Diamond Pocket Books Pvt Ltd. p. 4.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Shanmugalingam, Cynthia (2022). Rambutan: Recipes from Sri Lanka. Bloomsbury Publishing. p. 210.
  3. Everyday Ayurveda Cooking for a Calm, Clear Mind: 100 Simple Sattvic Recipes. Shambhala. 2018. p. 261.
  4. 4.0 4.1 4.2 "पोंगल - नई शुरुआत करने का समय!". indianculture.gov.in (हिंदी में). Retrieved 31 मई 2023.
  5. Monks Of Kauai Aadheenam (1997). Monks' Cookbook. Himalayan Academy Publications. pp. 91–92.

बाहरी कड़ी[संपादन करीं]