गुड़मार

विकिपीडिया से

गुड़मार
Gymnema sylvestre, भारत के पूरबी घाट में
बैज्ञानिक वर्गीकरण e
किंगडम: प्लेंटाई
(Plantae)
क्लैड (Clade): एंजियोस्पर्म
(Angiosperms)
क्लैड (Clade): यूडिकॉट्स
(Eudicots)
क्लैड (Clade): एस्टराइड
(Asterids)
ऑर्डर (Order): Gentianales
परिवार: Apocynaceae
जाति (Genus): Gymnema
प्रजाति: G. sylvestre
दूपद नाँव
Gymnema sylvestre
R. Br.

गुड़मार (अंग्रेजी: Gymnema sylvestre, जिम्नेमा सिल्वेस्ट्री )[1] एक किसिम के लकड़ी वाली लता होखे ले जे एशिया (अरब प्रायदीप के साथे), अफिरका आ आस्ट्रेलिया के मूल निवासी पौधा हवे। ई आयुर्वेद में दवाई के कामे आवे ला। अंग्रेजी में एकर आम चलन के नाँव जिम्नेमा हवे।[2] एकरे अलावा एकरा के आस्ट्रेलियन काऊप्लांटपेरीलोका ऑफ़ द वुड्स कहल जाला। भोजपुरी आ हिंदी नाँव गुड़मार एकरे एह खासियत के कारन परल हवे कि एकर पतई चबा के खा लिहले पर काफी देरी ले मिठास के सवाद के पता ना लागे ला।[3][4][5]

एकरे पतई आ एकरा से निकालल जाए वाला सत में जिम्नेमिक एसिड होखे ला,[6][7][8][9][10] इहे ऊ प्रमुख चीज हवे जे जीभ के सवाद चीन्हे वाला रिसेप्टर सभ के साथे रिएक्शन करे ला आ कुछ समय खातिर जीभ पर मीठ सवाद के पता चलल बंद करा देला।

आयुर्वेद आ देसी खर-बीरो वाला सिस्टम में दावा कइल जाला कि ई पौधा शूगर के बेमारी में लाभ पहुँचावे ला।

फोटो गैलरी[संपादन करीं]

इहो देखल जाय[संपादन करीं]

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. "Integrated Taxonomic Information System". www.itis.gov. Retrieved 2018-02-01.
  2. Duke JA, ed. (2002). Handbook of medicinal herbs (2nd ed.). CRC Press. p. 855. ISBN 978-0-8493-1284-7.
  3. Quattrocchi U (1999-11-23). CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology (अंग्रेजी में). Taylor & Francis US. ISBN 9780849326769.
  4. Tiwari P, Mishra BN, Sangwan NS (2014). "Phytochemical and pharmacological properties of Gymnema sylvestre: an important medicinal plant". BioMed Research International. 2014: 830285. doi:10.1155/2014/830285. PMC 3912882. PMID 24511547.
  5. Ulbricht C, Abrams TR, Basch E, Davies-Heerema T, Foppa I, Hammerness P, Rusie E, Tanguay-Colucci S, Taylor S, Ulbricht C, Varghese M, Weissner W, Woods J (2011). "An evidence-based systematic review of gymnema (Gymnema sylvestre R. Br.) by the Natural Standard Research Collaboration". Journal of Dietary Supplements. 8 (3): 311–30. doi:10.3109/19390211.2011.597977. PMID 22432729. S2CID 29228955.
  6. Kurihara Y (1969). "Antisweet activity of gymnemic acid A1 and its derivatives". Life Sciences. 8 (9): 537–43. doi:10.1016/0024-3205(69)90449-4. PMID 5791706.
  7. Gent JF, Hettinger TP, Frank ME, Marks LE (1999). "Taste confusions following gymnemic acid rinse". Chemical Senses. 24 (4): 393–403. doi:10.1093/chemse/24.4.393. PMID 10480675.
  8. Sanematsu K, Kusakabe Y, Shigemura N, Hirokawa T, Nakamura S, Imoto T, Ninomiya Y (September 2014). "Molecular mechanisms for sweet-suppressing effect of gymnemic acids". The Journal of Biological Chemistry. 289 (37): 25711–20. doi:10.1074/jbc.M114.560409. PMC 4162174. PMID 25056955.
  9. Gardner Z, McGuffin M (2013-03-15). American Herbal Products Association's Botanical Safety Handbook, Second Edition (अंग्रेजी में). CRC Press. ISBN 9781466516946.
  10. Brala PM, Hagen RL (January 1983). "Effects of sweetness perception and caloric value of a preload on short term intake". Physiology & Behavior. 30 (1): 1–9. doi:10.1016/0031-9384(83)90030-6. PMID 6836034. S2CID 21639511.

अउरी पढ़े खातिर[संपादन करीं]

  • Ambasta SP (1986). The useful plants of India. New Delhi: Publications & Information Directorate, Council of Scientific & Industrial Research. ISBN 978-81-85038-02-5.

बाहरी कड़ी[संपादन करीं]

  • विकिमीडिया कॉमन्स पर Gymnema sylvestre से संबंधित मीडिया