स्टीफन हॉकिंग

विकिपीडिया से
स्टीवन हॉकिंग
CH CBE FRS FRSA
ब्लैक-एंड-वाईट फोटो, नासा में स्टीफन हॉकिंग
1974 में हॉकिंग
जनमStephen William Hawking
(1942-01-08)8 जनवरी 1942
ऑक्सफ़ोर्ड, इंग्लैंड, यूके
निधन14 मार्च 2018(2018-03-14) (उमिर 76)
कैंब्रिज, इंग्लैंड, यूके
काम के क्षेत्र
संस्था
  • गॉनविले एंड काईयस कॉलेज, कैंब्रिज
  • कैलिफोर्निया टेक्नालॉजी इंस्टीट्यूट
  • पेरिमीटर इंस्टीटयूट फॉर थियोरेटिकल फिजिक्स
शिक्षासेंट अल्बान्स स्कूल, हर्टफोर्डशायर
अल्मा मैटरयूनिवर्सिटी कॉलेज, ऑक्सफोर्ड (बीए)
ट्रिनिटी हाल, कैंब्रिज (एमए, पीएचडी)
Thesisप्रॉपर्टीज ऑफ एक्सपैंडिंग यूनिवर्स (1966)
Doctoral advisorDennis Sciama[1]
Other academic advisorsRobert Berman[2]
Known for
  • हॉकिंग रेडियेशन
  • पेनरोस हॉकिंग थ्योरम
पुरस्कार/सम्मान
जीवन साथी
  • जेन वाइल्ड
    (बि. 1965; तला. 1995)
  • इलेन मैसन
    (बि. 1995; तला. 2006)
संतान3, जेह में लूसी शामिल बाड़ी
दस्खत
वेबसाइट
ऑफिशियल वेबसाइट

स्टीफन विलियम हॉकिंग (अंग्रेजी: Stephen William Hawking, उच्चारण: स्टीवन ऑकिन्स; 8 जनवरी 1942 – 14 मार्च 2018) एगो अंगरेज भौतिकशास्त्री रहलें।[3] ई कैंब्रिज युनिवर्सिटी में एगो रिसर्च सेंटर के डाइरेक्टर भी रहलें आ इनके लेखक के रूप में भी परसिद्धि रहल। इनके लिखल किताब "ब्रीफ हिस्ट्री ऑफ टाइम" काफी परसिद्ध भइल रहे।

इनकर बैज्ञानिक काम में, ई रोजर पेनरोज के साथे मिल के पेनरोज-हॉकिंग थियरी के नाँव से जानल जाए वाली थियरी दिहलें जे गुरुत्व सिंगुलरिटी के ऊपर रहल; रिलेटिविटी के जनरल थियरी काम क के ब्लैक होल से निकसे वाला रेडियेशन प हॉकिंग रेडियेशन के नाँव से जानल जाए वाला सिद्धांत दिहलें; ई पहिला ब्यक्ति रहलें जे जनरल थियरी आ क्वांटम मैकेनिक्स के जोड़ के एगो कॉस्मोलॉजिकल थियरी देवे के कोसिस कइलें। ई क्वांटम मैकेनिक्स के कई-दुनिया ब्याख्या के सपोर्टर रहलें।[4][5]

हॉकिंग के रॉयल सोसाइटी के फेलो (FRSA) बीछल गइल रहे, पोंटिफिशियल एकेडमी ऑफ साइंस के आजीवन सदस्य रहलें, आ इनके अमेरिका के सभसे बड़ सिविलियन सम्मान, प्रेसीडेंशियल मेडल ऑफ फ्रीडम मिलल रहे। साल 2002 बीबीसी के एगो सर्वे में इनका के 100 सभसे महान ब्रिटिश लोग में 25वाँ अस्थान मिलल रहल। हॉकिंग साल 1979 से 2009 ले कैंब्रिज में गणित बिसय के लुकासियन प्रोफेसर रहलें। एही दौर में उनके आम जनता खाती कॉस्मोलोजी के चर्चा करे खाती पापुलरिटी मिलल आ इनकर किताब ब्रीफ हिस्ट्री ऑफ टाइम बहुत प्रसिद्ध भइल। ई किताब लगातार 237 हप्ता ले बेस्टसेलर रहल।

हॉकिंग के, काफी सुरुआते में, ऍमोट्रॉफिक लैटेरल स्कालेरोसिस (एएलएस) नाँव क बेमारी भ गइल जे बाद के दशक में इनके फालिजग्रस्त करत गइल।[6][7] अपना पूरा जिनगी में, ऊ खासतौर से डिजाइन कइल, आवाज पैदा करे वाला एगो यंत्र आ अपना गाल के एगो सिंगल पेशी (मशल) के सहारे आपन बात कहे में सक्षम रहलें। हॉकिंग के 14 मार्च 2018 के 76 बरिस के उमिर में निधन भ गइल।[8][9]

इहो देखल जाय[संपादन करीं]

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. उद्धरण खराबी:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named mathgene
  2. Ferguson 2011, p. 29.
  3. "मशहूर भौतिकशास्त्री स्टीफन हॉकिंग का निधन | विज्ञान | DW | 14.03.2018". DW. Retrieved 2018-03-14.
  4. Gardner, Martin (September/अक्टूबर 2001). "Multiverses and Blackberries". "Notes of a Fringe-Watcher". Skeptical Inquirer. Volume 25, No. 5.
  5. Price, Michael Clive (February 1995). "THE EVERETT FAQ". Department of Physics, Washington University in St. Louis. Retrieved 17 December 2014.
  6. "Mind over matter: How Stephen Hawking defied Motor Neurone Disease for 50 years". Independent.co.uk. 26 November 2015. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
  7. "How Has Stephen Hawking Lived to 70 with ALS?". Scientific American. 7 January 2012. Retrieved 23 December 2014. Q: How frequent are these cases of very slow-progressing forms of ALS? A: I would say probably less than a few percent.
  8. Overbye, Dennis (14 मार्च 2018). "Stephen Hawking Dies at 76; His Mind Roamed the Cosmos - A physicist and best-selling author, Dr. Hawking did not allow his physical limitations to hinder his quest to answer "the big question: Where did the universe come from?"". The New York Times. Retrieved 14 मार्च 2018.
  9. Penrose, Roger (14 मार्च 2018). "Stephen Hawking obituary". The Guardian. Retrieved 14 मार्च 2018.

बाहरी कड़ी[संपादन करीं]