बंदे नवाज

विकिपीडिया से

सैयद मुहम्मद बिन यूसुफ अल-हुसैन (7 अगस्त 1321 − 10 नवंबर 1422), जेकरा के आमतौर पर ख्वाजा बंदा नवाज गेसुदराज के नाँव से जानल जाला, चिश्ती ऑर्डर के भारत के हनाफी मातुरीदी बिद्वान आ सूफी संत रहलें।

गैसु दाराज सूफी संत नसीरुद्दीन चिराघ देहलवी के शिष्य आ तब के उत्तराधिकारी रहलें। जब ऊ 1400 के आसपास दौलताबाद चल गइलें, दिल्ली पर तैमूर के हमला के कारण ऊ चिश्ती ऑर्डर के दक्खिन भारत ले गइलें।[1] आखिरकार उ गुलबर्गा में बस गईले, बहमनी सुल्तान ताज उद-दीन फिरूज शाह के नेवता प।[2]

दिल्ली में[संपादन करीं]

ख्वाजा बांदा नवाज 17 दिसंबर 1398 के दिल्ली छोड़ दिहलें, काहें से कि ई शहर तैमूर के घेराबंदी में रहे आ एकर पतन निकट रहे।[3]

काम[संपादन करीं]

बांदे नवाज अरबी, फारसी आ उर्दू में 195 गो किताब लिखले बाड़न।[2] उर्दू भाषा के दक्षिण भारतीय शाखा दखनी में जनता के शिक्षा खातिर इस्लाम के पैगम्बर पर एगो किताब मिराज-अल आशीकिन के रचना भी कइलें। ऊ पहिला सूफी रहलें जे एह लोकभाषा के इस्तेमाल कइलें जेकरा के बाद के सदी सभ में दक्खिन भारत के अउरी कई गो सूफी संत लोग द्वारा बिस्तार से बतावल गइल।[4] इब्न अरबी आ सुहरावर्दी पर लिखल रचना सभ पर ऊ कई गो ग्रंथ लिखलें जेवना से एह बिद्वान लोग के रचना सभ के भारतीय बिद्वान लोग के सुलभ बनावल आ बाद के रहस्यवादी बिचार के प्रभावित करे में एकर प्रमुख भूमिका रहल।[5] लेखन के अउरी किताबन में कसीदा अमाली आ अदाब-अल-मुरीदीन बाड़ी सऽ।

उर्स[संपादन करीं]

उनकर पुण्यतिथि 15, 16 आ 17 धु अल-कदाह के गुलबर्गा के बंदे नवाज मकबरा में होला। अलग-अलग धर्म के कई लाख लोग आशीर्वाद मांगे खाती जुटेला।[2]

लोकप्रिय संस्कृति में[संपादन करीं]

संत आ उनकर दरगाह के इर्द गिर्द घूमत भारतीय मुस्लिम सामाजिक फिल्म बनल बा। एह में शामिल बा: सुल्तान ई दक्कन: मलिक अनवर के बांदा नवाज (1982), सैनी के बांदा नवाज (1988)।[6]

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. Jihad in the East: A Crescent Over Delhi The Shade of Swords: Jihad and the Conflict Between Islam and Christianity, by M. J. Akbar. Routledge, 2002. ISBN 0-415-28470-8. Page 111.
  2. 2.0 2.1 2.2 Urs-e-Sharief of Khwaja Bande Nawaz in Gulbarga from tomorrow "The Hindu", 27 November 2007.
  3. Eaton, Richard (2005). A Social History of The Deccan 1300–1761, Eight Indian Lives. New Delhi: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-51442-2.
  4. Mystical Dimensions of Islam By Annemarie Schimmel, Pg 351
  5. Irfan Habib, S. (October 2002). "Book reviews and notices : M.T. ANSARI, ed., Secularism, Islam and modernity. Selected essays of Alam Khundmiri. New Delhi: Sage Publications, 2001. 308 pp. Notes, index. Rs. 250 (paperback)". Contributions to Indian Sociology. 36 (3): 568–570. doi:10.1177/006996670203600313. S2CID 220847929.
  6. Screen World Publication's 75 Glorious Years of Indian Cinema: Complete Filmography of All Films (silent & Hindi) Produced Between 1913-1988. Screen World Publication. 1988. p. 85.