पेरियार

विकिपीडिया से
ई. वी. रामासामी पेरियार
ई. वी. रामासामी पेरियार 1968 में
जनम(1879-09-17)17 सितंबर 1879
इरोड, मद्रास प्रेजिडेंसी, ब्रिटिश भारत (अब इरोड जिला, तमिलनाडु, भारत)
निधन24 दिसंबर 1973(1973-12-24) (उमिर 94)
वेलोर, तमिलनाडु, भारत
दूसर नाँवई. वी. आर पेरियार, वैकम वीरारी,
पेशासामाजिक कारकुन, राजनेता, सुधारक
राजनीतिक पार्टीभारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस
जस्टिस पार्टी
संस्थापक द्रविदर कड़गम
आंदोलनस्वाभिमान आंदोलन, द्रविड़ राष्ट्रवाद
जीवनसाथीनगममाई (निधन 1933), मनिअमाई (1948 - 1973)

इरोड वेंकट नायकर रामासामी (17 सितंबर 1879 — 24 दिसंबर 1973) जिनके पेरियार (तमिल में जेकर माने बा सम्मानित व्यक्ति) के नाम से भी जानल जाला, एगो भारतीय सामाजिक कार्यकर्ता आ राजनीतिज्ञ रहलें जे आत्मसम्मान आंदोलनद्रविड़ कझगम के सुरुआत कइलें। ई जातिवादी आ गैर बराबरी वाले हिंदुत्व क विरोध कइलें जेकरे जरिए तमिल समाज में दलित चेतना आइल।[1] [2] पेरियार 1919 में भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस में शामिल भइलें लेकिन 1925 में इस्तीफा दे देलैं, काहें से कि उनके लगल कि पार्टी खाली बाभन लोग के हित क बात करत बा। ऊ गैर-बाभन द्रविड़ लोग के दमन प सवाल उठवलें काहें कि बाभन लोग गैर-बाभन के उपहार आ चंदा क आनंद त लेत रहलें लेकिन सांस्कृतिक आ धार्मिक मामला में गैर-बाभन क विरोध आ भेदभाव करत रहलें।[3] 1924 में पेरियार त्रावणकोर के वैकोम में भयल सत्याग्रह में भाग लेहलें।[4] 1929 से 1932 तक पेरियार ब्रिटिश मलय, यूरोपसोवियत संघ के दौरा कइलें जवना से इनके ऊपर बहुत परभाव पड़ल।[5] 1939 में ई जस्टिस पार्टी के मुखिया बनलें[नोट 1] आ 1944 में एकर नाँव बदल के द्रविड़ कझगम रख दिहलें। बाद में पार्टी अलग हो गइल आ सी. एन. अन्नादुरै के नेतृत्व में एगो समूह 1949 में द्रविड़ मुनेत्र कझगम (डीएमके) क गठन कइलस।[6] आत्मसम्मान आन्दोलन के जारी रखत घरी ऊ स्वतंत्र द्रविड़ नाडु (द्रविड़ लोगन क भूमि) क वकालत कइलें।[7] पेरियार तर्कवाद, आत्मसम्मान, औरतन के अधिकारजाति के उन्मूलन के सिद्धांत के बढ़ावा देहलैं।

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. "About Periyar: A Biographical Sketch from 1879 to 1909". Dravidar Kazhagam. Archived from the original on 10 July 2005. Retrieved 4 January 2015.
  2. "Statue wars: Who was Periyar and why does he trigger sentiment in Tamil Nadu?". The Economic Times. 2018-03-07. Archived from the original on 28 मार्च 2019. Retrieved 2019-03-28.
  3. Kandasamy, W.B. Vansantha; Florentin Smarandache; K. Kandasamy (2005). Fuzzy and Neutrosophic Analysis of E.V. Ramasamy's Views on Untouchability. HEXIS: Phoenix. p. 106. ISBN 978-1-931233-00-2.
  4. Athiyaman, Pazha (2019-12-24). "Periyar, the hero of Vaikom". The Hindu (भारतीय अंग्रेजी में). ISSN 0971-751X. Retrieved 2023-05-07.
  5. "As Tamil Nadu celebrated Periyar's birthday on September 17, we recall the impact of his foreign trips". G Olivannan. The Times of India. 20 September 2016. Retrieved 7 May 2023.
  6. Pandian, J., (1987). Caste, Nationalism, and Ethnicity. Popular Prakashan Private Ltd.: Bombay. pp. 62, 64. ISBN 0861321367.
  7. Chatterjee, Debi [1981] (2004) Up Against Caste: Comparative study of Ambedkar and Periyar. Rawat Publications: Chennai. pp. 40-42. ISBN 978-81-7033-860-4

नोट[संपादन करीं]

  1. 27 अक्टूबर 1939, 11 नवंबर 1940 आ 18 अक्टूबर 1942 के ब्रिटिश आऊर सी. राजगोपालाचारी पेरियार के प्रीमियर (मुख्यमंत्री) बनै क पेशकश कइले बाकिर ऊ मना कय देहलें।