कोविड-19

विकिपीडिया से
कोरोनावायरस बेमारी 2019
(कोविड-19)
दूसर नाँव
  • 2019-nCoV acute respiratory disease
  • Novel coronavirus pneumonia[1]
SARS-CoV-2 वायरस के माइक्रोस्कोप से लिहल तस्वीर।
उच्चारण
मेडिकल ब्रांचसाँस के सिस्टम के एक्यूट इन्फेक्शन[2]
लच्छनबोखार, खोंखी, साँस लेवे में तकलीफ[3]
रोग बिगड़ले परवायरल निमोनिया, किडनी फेल
कारनSARS-CoV-2
जाँच के तरीकाrRT-PCR टेस्टिंग, इम्यूनॉसी, सीटी स्कैन
रोकथामहाथ धोवल, खांसी से बचाव, बेमार लोगन से दूरी राखल
इलाजलच्छन अनुसार आ शरीर के मजबूती देवे वाला इलाज

कोविड-19 अंग्रेजी में कोरोनावायरस डिसीज 2019 के छोट रूप हवे। ई बेमारी वायरस के इन्फेक्शन से होखे वाली बेमारी बाटे जे सार्स कोव 2 वायरस के चलते हो रहल बा। एह बेमारी के सुरुआत चीन से 2019 में भइल आ हाल में ई 2019–20 कोरोना वाइरस प्रकोप के रूप ले चुकल बाटे। एकरे आम लच्छन सभ में बोखार, खोंखी (खाँसी), आ साँस लेवे में तकलीफ सामिल बाटे जबकि देह दर्द आ नाक बहल अउरी गला के दरद कम पावल जाए वाला लच्छन बाड़ें।[3][4] जादेतर केस सभ में ई लच्छन बहुत जोरदार ना मिलत बाड़ें,[5] कुछे दसा में ई लच्छन निमोनिया तक चहुँपत बाड़ें या फिर कौनों अंग या अंग सभ के फेल होखे तक के नौबत आवत बा।[6][7] चिन्हित केस सभ के तुलना में मौत होखे के एस्टीमेट 1% से 5% बाटे हालाँकि ई उमिर आ पहले से सेहत के स्थिति अनुसार बदल सके ला।[8][9]

इन्फेक्शन के एक ब्यक्ति से दुसरे ब्यक्ति ले पहुँचे के खाँसी आ छींक के दौरान निकले वाला महीन बुनकी सभ बा।[10][11] वायरस के शरीर में प्रवेश आ बेमारी के लच्छन जाहिर होखल सुरू होखे के बीचा में 2 से 14 दिन के समय लागत बा जबकि औसतन ई समय 5 दिन के बाटे।[12][13] एकरे जाँच के स्टैंडर्ड तरीका रिवर्स ट्रान्सक्रिप्शन पॉलिमेरसे चेन रिएक्शन (rRT-PCR) बाटे जेह में नाक चाहे गला में से पानी या कफ के परीक्षण होला। खून के सीरम के नमूना ले के ओहमें एंटीबाडी सभ के गिनती भी एकरे जाँच आ पहिचान खाती इस्तेमाल हो सके ला।[14] लच्छन सभके पहिचान, रिस्क फैक्टर आ छाती के सीटी स्कैन भी एकरे जाँच में सामिल बा अगर निमोनिया के शंका होखे।[15][16]

एह बेमारी से बचाव के तरीका में उचित तरीका से हाथ धो के साफ रखल, दुसरे लोगन से दूरी बना के रहल आ बिना हाथ धोवले आपन चेहरा न छुवे के बतावल गइल बा। [17] मास्क के इस्तेमाल ओह लोगन के सुझावल गइल बा जेकरा ई महसूस होखे कि ओकरा ई वायरस लाग चुकल बाटे चाहे अइसन ब्यक्ति के इलाज आ परिचार करे वाला लोग के ई सलाह दिहल गइल बा बाकी आम जनता के मास्क के सलाह नइखे दिहल गइल।[18][19] अभिन ले एकरे खातिर कौनों टीका (वैक्सीन) के खोज नइखे भइल आ COVID-19 खाती बिसेस रूप से कौनों दवाई आ इलाज नइखे खोजल जा सकल; लच्छन सभ के इलाज, शरीर के मजबूती देवे वाला इलाज आ कुछ एक्सपेरिमेंटल तरीका इस्तेमाल हो रहल बाड़ें।[20]

बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO) एह 2019–20 कोरोनावायरस प्रकोप के महामारी[21] आ इंटरनेशनल चिंता के पब्लिक सेहत इमरजेंसी (PHEIC) घोषित क दिहले बाटे।[22][23] कई देस सभ में बेमारी के लोकल फइलाव के परमान मिलल बाड़ें जेह में डब्लूएचओ के छहो क्षेत्र सभ के देस सामिल बाड़ें।[24]

इहो देखल जाय[संपादन करीं]

संदर्भ[संपादन करीं]

  1. 国家卫生健康委关于新型冠状病毒肺炎暂命名事宜的通知 (चीनी में). National Health Commission. 7 फरवरी 2020. Archived from the original on 28 फरवरी 2020. Retrieved 9 फरवरी 2020.
  2. अउरी जानकारी खाती सार्स-कोव-2 देखल जाय
  3. 3.0 3.1 उद्धरण खराबी:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CDC2020Sym
  4. "Q&A on coronaviruses (COVID-19)". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). Retrieved 11 March 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)CS1 maint: url-status (link)
  5. Wang, Vivian (5 मार्च 2020). "Most Coronavirus Cases Are Mild. That's Good and Bad News". दि न्यू यॉर्क टाइम्स. {{cite news}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  6. उद्धरण खराबी:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Hui14Jan2020
  7. "Q&A on coronaviruses". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). Archived from the original on 20 January 2020. Retrieved 27 जनवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  8. "Wuhan Coronavirus Death Rate". www.worldometers.info. Archived from the original on 31 January 2020. Retrieved 2 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  9. "Report 4: Severity of 2019-novel coronavirus (nCoV)" (PDF). Archived (PDF) from the original on 10 फरवरी 2020. Retrieved 10 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  10. "Q&A on coronaviruses". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). 11 फरवरी 2020. Archived from the original on 20 January 2020. Retrieved 24 फरवरी 2020. The disease can spread from person to person through small droplets from the nose or mouth which are spread when a person with COVID-19 coughs or exhales ... The main way the disease spreads is through respiratory droplets expelled by someone who is coughing. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  11. उद्धरण खराबी:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CDC2020Spread
  12. "Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV)". www.cdc.gov. 10 फरवरी 2020. Archived from the original on 30 January 2020. Retrieved 11 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  13. Velavan TP, Meyer CG (March 2020). "The COVID-19 epidemic". Tropical Medicine & International Health. n/a (n/a): 278–80. doi:10.1111/tmi.13383. PMID 32052514.
  14. Normile, Dennis (27 फरवरी 2020). "Singapore claims first use of antibody test to track coronavirus infections". Science. doi:10.1126/science.abb4942. {{cite journal}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  15. उद्धरण खराबी:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :3
  16. "CT provides best diagnosis for COVID-19". ScienceDaily. 26 फरवरी 2020. Retrieved 2 March 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)CS1 maint: url-status (link)
  17. "Advice for public". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). Archived from the original on 26 January 2020. Retrieved 25 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  18. CDC (11 फरवरी 2020). "2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)". Centers for Disease Control and Prevention. Archived from the original on 14 फरवरी 2020. Retrieved 15 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  19. "Advice for public". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). Archived from the original on 26 January 2020. Retrieved 15 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  20. "Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 15 फरवरी 2020. Archived from the original on 26 फरवरी 2020. Retrieved 20 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  21. उद्धरण खराबी:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named WHOPandemic
  22. "Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). Archived from the original on 31 January 2020. Retrieved 11 फरवरी 2020. {{cite web}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  23. Mahtani S, Berger M, O'Grady S, Iati M (6 फरवरी 2020). "Hundreds of evacuees to be held on bases in California; Hong Kong and Taiwan restrict travel from mainland China". दि वाशिंगटन पोस्ट. Archived from the original on 7 फरवरी 2020. Retrieved 11 फरवरी 2020. {{cite news}}: Unknown parameter |name-list-format= ignored (help)
  24. बिस्व स्वास्थ संगठन (March 2020). "Coronavirus disease 2019 (‎COVID-19)‎: situation report, 47". बिस्व स्वास्थ संगठन (WHO). hdl:10665/331444.