फगुआ: रिवीजन सभ के बीचा में अंतर
Filling in 1 references using Reflinks |
|||
लाइन 7: | लाइन 7: | ||
फगुआ के गीत अक्सर शृंगार रस के या भक्ति के गीत होलें जेह में राधा-कृष्ण, राम-सीता या शिव पार्वती के बर्णन होला।<ref name="Marālī1984">{{cite book|author=Kirana Marālī|title=Avadhī aura Bhojapurī lokagītoṃ meṃ Rāmakathā|url=https://books.google.com/books?id=8T8GAAAAMAAJ|year=1984|publisher=Bhāratī Bhaṇḍāra}}</ref><ref name="Vāsantī1993">{{cite book|author=Kumārī Vāsantī|title=Nāgapurī gītoṃ kī chanda-racanā: eka sāṃskr̥tika adhyayana|url=https://books.google.com/books?id=A-W5AAAAIAAJ|year=1993|publisher=Kiśora Vidyā Niketana}}</ref>फागुन में ''फगुआ मनावे'' के उल्लेख साहित्य में भी कई जगह मिले ला।<ref name="MiśraTulasīdāsa1969">{{cite book|author1=Rameśacandra Miśra|author2=Tulasīdāsa|title=Gītāvalī-vimarśa: Tulasī kī kāvyakr̥ti Gītāvalī kī sarvāṅgapūrṇa samīkshā|url=https://books.google.com/books?id=wrpHAAAAMAAJ|year=1969|publisher=Navanīta Prakāśana}}</ref> |
फगुआ के गीत अक्सर शृंगार रस के या भक्ति के गीत होलें जेह में राधा-कृष्ण, राम-सीता या शिव पार्वती के बर्णन होला।<ref name="Marālī1984">{{cite book|author=Kirana Marālī|title=Avadhī aura Bhojapurī lokagītoṃ meṃ Rāmakathā|url=https://books.google.com/books?id=8T8GAAAAMAAJ|year=1984|publisher=Bhāratī Bhaṇḍāra}}</ref><ref name="Vāsantī1993">{{cite book|author=Kumārī Vāsantī|title=Nāgapurī gītoṃ kī chanda-racanā: eka sāṃskr̥tika adhyayana|url=https://books.google.com/books?id=A-W5AAAAIAAJ|year=1993|publisher=Kiśora Vidyā Niketana}}</ref>फागुन में ''फगुआ मनावे'' के उल्लेख साहित्य में भी कई जगह मिले ला।<ref name="MiśraTulasīdāsa1969">{{cite book|author1=Rameśacandra Miśra|author2=Tulasīdāsa|title=Gītāvalī-vimarśa: Tulasī kī kāvyakr̥ti Gītāvalī kī sarvāṅgapūrṇa samīkshā|url=https://books.google.com/books?id=wrpHAAAAMAAJ|year=1969|publisher=Navanīta Prakāśana}}</ref> |
||
फगुआ मनावे के रिवाज भोजपुरी इलाका ले सीमित नइखे, भोजपुरी भाषा बोले वाला लोग जहाँ दूसरा देस जा के बस गइल उहाँ भी एकर महत्व बाटे।<ref name="Myers1998">{{cite book|author=Helen Myers|title=Music of Hindu Trinidad: Songs from the India Diaspora|url=https://books.google.com/books?id=VcLuOyf6mLkC&pg=PA74|date= |
फगुआ मनावे के रिवाज भोजपुरी इलाका ले सीमित नइखे, भोजपुरी भाषा बोले वाला लोग जहाँ दूसरा देस जा के बस गइल उहाँ भी एकर महत्व बाटे।<ref name="Myers1998">{{cite book|author=Helen Myers|title=Music of Hindu Trinidad: Songs from the India Diaspora|url=https://books.google.com/books?id=VcLuOyf6mLkC&pg=PA74|date=जनवरी 1998|publisher=University of Chicago Press|isbn=978-0-226-55453-2|pages=74–}}</ref> |
||
फागुन आ होली के मौसम में फगुआ के महत्व अब घटत जात बा।<ref>{{cite web|url=http://www.dw.com/hi/changing-tradition-of-holi/a-16699816 |title=होली के बदलते रंग | मनोरंजन | DW.COM | 26.03.2013 |publisher=DW.COM |date=2013-03-26 |accessdate=2017-03-09}}</ref> |
फागुन आ होली के मौसम में फगुआ के महत्व अब घटत जात बा।<ref>{{cite web|url=http://www.dw.com/hi/changing-tradition-of-holi/a-16699816 |title=होली के बदलते रंग | मनोरंजन | DW.COM | 26.03.2013 |publisher=DW.COM |date=2013-03-26 |accessdate=2017-03-09}}</ref> |
18:37, 3 मई 2017 तक ले भइल बदलाव
फगुआ भोजपुरी इलाका में फागुन के महीना में, होली के मौसम में, गावल जाये वाला लोकगीत हवे।[1] जाड़ा के बाद बसंत के आगमन के उछाह आ होली मनावे के तय्यारी फगुआ के गीतन से पता चले ला। बसंत पंचिमी के सम्मत गड़ा जाला आ एही दिन से फगुआ गवाये लागे ला जे लगभग चालीस दिन चले ला, होली के दिन ले।[2][3][4]
कुछ अन्य क्षेत्रन में एकरा के फाग भी कहल जाला। होरी आ रसिया गीत भी एही से मिलत जुलत भावना के गीत होलें।
एक ठो खास अर्थ में, झुंड में फगुआ गावत समय अगर केहू कौनों भुलाइल फगुआ के गीत इयाद क के कढ़ा देला त ओकर फगुआ साथी लोग पर चढ़ गइल अइसन कहल जाला, एह तरह के उधारी के दूसर अइसने फगुआ सुना के उतारल जाला, जेकरा के फगुआ दिहल कहल जाला।[5]
फगुआ के गीत अक्सर शृंगार रस के या भक्ति के गीत होलें जेह में राधा-कृष्ण, राम-सीता या शिव पार्वती के बर्णन होला।[3][6]फागुन में फगुआ मनावे के उल्लेख साहित्य में भी कई जगह मिले ला।[7]
फगुआ मनावे के रिवाज भोजपुरी इलाका ले सीमित नइखे, भोजपुरी भाषा बोले वाला लोग जहाँ दूसरा देस जा के बस गइल उहाँ भी एकर महत्व बाटे।[8]
फागुन आ होली के मौसम में फगुआ के महत्व अब घटत जात बा।[9]
संदर्भ
- ↑ Bruno Nettl; James Porter; Timothy Rice (1998). The Garland Encyclopedia of World Music: South Asia : the Indian subcontinent. Taylor & Francis. pp. 665–. ISBN 978-0-8240-4946-1.
- ↑ नवनीत (अंक-36). 1987.
- ↑ 3.0 3.1 Kirana Marālī (1984). Avadhī aura Bhojapurī lokagītoṃ meṃ Rāmakathā. Bhāratī Bhaṇḍāra.
- ↑ "The Evening of Bonfires, Holi Bonfire, Holi Bonfire Celebrations". Holifestival.org. Retrieved 2017-03-08.
- ↑ Vidyāvindu Siṃha (2003). Sāla bhara parva. Vāṇī Prakāśana. pp. 105–. ISBN 978-81-7055-187-4.
- ↑ Kumārī Vāsantī (1993). Nāgapurī gītoṃ kī chanda-racanā: eka sāṃskr̥tika adhyayana. Kiśora Vidyā Niketana.
- ↑ Rameśacandra Miśra; Tulasīdāsa (1969). Gītāvalī-vimarśa: Tulasī kī kāvyakr̥ti Gītāvalī kī sarvāṅgapūrṇa samīkshā. Navanīta Prakāśana.
- ↑ Helen Myers (जनवरी 1998). Music of Hindu Trinidad: Songs from the India Diaspora. University of Chicago Press. pp. 74–. ISBN 978-0-226-55453-2.
- ↑ "होली के बदलते रंग | मनोरंजन | DW.COM | 26.03.2013". DW.COM. 2013-03-26. Retrieved 2017-03-09.
बाहरी कड़ी
- कृष्णबिहारी मिश्र, फगुआ की तलाश में, हिन्दी समय पर। टेम्पलेट:Hi icon
ई संस्कृति-संबंधी लेख एगो आधार बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के बढ़ावे में विकिपीडिया के मदद करीं। |
ई हिंदू धर्म-संबंधी लेख एगो आधार बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के बढ़ावे में विकिपीडिया के मदद करीं। |