पूर्वांचल: रिवीजन सभ के बीचा में अंतर

विकिपीडिया से
Content deleted Content added
न्यायिक
टैग कुल: मोबाइल संपादन मोबाइल वेब संपादन
न्यायिक
टैग कुल: मोबाइल संपादन मोबाइल वेब संपादन
लाइन 23: लाइन 23:
| p4 = [[बस्ती मंडल]]
| p4 = [[बस्ती मंडल]]
| p5 = [[आजमगढ़ मंडल]]
| p5 = [[आजमगढ़ मंडल]]
| p6 = [[प्रयागराज मंडल]]
}}
}}
'''पूर्वांचल''' [[भारत]] के उत्तरी हिस्सा में मौजूद एक ठो क्षेत्र बाटे जहाँ के मुख्य भाषा [[भोजपुरी]] हवे। ई क्षेत्र में वर्तमान राज्य [[उत्तर प्रदेश]] के पूरबी हिस्सा आवे ला आ एकरा के एक ठो अलग राज्य के दर्जा देवे के माँग भी लंबा समय से उठ रहल बाटे। अलग-अलग प्रस्तावन के अनुसार एह राज्य में 17 गो<ref>{{cite web|url=http://incrediblepurvanchal.weebly.com/list-of-districts-in-purvanchal.html |title=List of districts in Purvanchal - INCREDIBLE PURVANCHAL |publisher=Incrediblepurvanchal.weebly.com |date= |accessdate=2016-10-17}}</ref> से ले के 27 गो{{sfn|Ajay K Mehra|2013|p=}}<ref>{{cite web|url=http://www.mapsofindia.com/maps/uttarpradesh/purvanchal.html |title=Proposed Purvanchal Map |publisher=Mapsofindia.com |date=2011-11-25 |accessdate=2016-10-17}}</ref> ले जिला सभ के सामिल करे के माँग उठावल गइल बा, कुछ प्रस्ताव में एह में पच्छिमी [[बिहार]] के भी कुछ जिला सभ के सामिल करे के बात कहल गइल बा।
'''पूर्वांचल''' [[भारत]] के उत्तरी हिस्सा में मौजूद एक ठो क्षेत्र बाटे जहाँ के मुख्य भाषा [[भोजपुरी]] हवे। ई क्षेत्र में वर्तमान राज्य [[उत्तर प्रदेश]] के पूरबी हिस्सा आवे ला आ एकरा के एक ठो अलग राज्य के दर्जा देवे के माँग भी लंबा समय से उठ रहल बाटे। अलग-अलग प्रस्तावन के अनुसार एह राज्य में 17 गो<ref>{{cite web|url=http://incrediblepurvanchal.weebly.com/list-of-districts-in-purvanchal.html |title=List of districts in Purvanchal - INCREDIBLE PURVANCHAL |publisher=Incrediblepurvanchal.weebly.com |date= |accessdate=2016-10-17}}</ref> से ले के 27 गो{{sfn|Ajay K Mehra|2013|p=}}<ref>{{cite web|url=http://www.mapsofindia.com/maps/uttarpradesh/purvanchal.html |title=Proposed Purvanchal Map |publisher=Mapsofindia.com |date=2011-11-25 |accessdate=2016-10-17}}</ref> ले जिला सभ के सामिल करे के माँग उठावल गइल बा, कुछ प्रस्ताव में एह में पच्छिमी [[बिहार]] के भी कुछ जिला सभ के सामिल करे के बात कहल गइल बा।

04:35, 1 फरवरी 2019 तक ले भइल बदलाव

पूर्वांचल
क्षेत्र
Location of Purvanchal
Location of Purvanchal
देश भारत
क्षेत्रउत्तर भारत
प्रस्तावित राजधानी(प्रशासनिक)गोरखपुर/(न्यायिक)वाराणसी[1]
आर्थिक राजधानीगोरखपुर
मंडल बिभाजन
भाषाभोजपुरी, हिंदी, उर्दू, अवधी

पूर्वांचल भारत के उत्तरी हिस्सा में मौजूद एक ठो क्षेत्र बाटे जहाँ के मुख्य भाषा भोजपुरी हवे। ई क्षेत्र में वर्तमान राज्य उत्तर प्रदेश के पूरबी हिस्सा आवे ला आ एकरा के एक ठो अलग राज्य के दर्जा देवे के माँग भी लंबा समय से उठ रहल बाटे। अलग-अलग प्रस्तावन के अनुसार एह राज्य में 17 गो[2] से ले के 27 गो[3][4] ले जिला सभ के सामिल करे के माँग उठावल गइल बा, कुछ प्रस्ताव में एह में पच्छिमी बिहार के भी कुछ जिला सभ के सामिल करे के बात कहल गइल बा।

भूगोलीय क्षेत्र के रूप में ई हिस्सा उत्तर में नेपाल, पूरुब में बिहार, दक्खिन में बघेलखंड, आ पच्छिमी ओर अवध क्षेत्र से घेराइल बाटे। ई इलाका दुनिया के सभसे घन बसल इलाका सभ में से एक बा। गंगा के मैदान के ठीक बीचोबीच स्थित ई इलाका उपजाऊ जमीन के चलते पुरान समय से घन खेती वाला इलाका हवे। हालाँकि, जनसंख्या के दबाव, खनिज संसाधन के कमी आ उद्योगीकरण के आभाव में ई इलाका आर्थिक बिकास के दौड़ में पिछड़ल बाटे। एकरे अलावा राजनीतिक उपेक्षा के भी एह इलाका के पिछड़ापन के कारण मानल गइल बा।

एह इलाका के बिकास लम्बा समय से राजनीतिक मुद्दा रहल बा हालाँकि एकर माँग बहुत जोर के नइखे।[5][6] 1991 में उत्तर प्रदेश सरकार पूर्वांचल बिकास निधि के स्थापना कइलस बाकिर एकरे लाभ के बँटवारा आ उचित उपयोग पर सवाल उठल बा।[7][8] पहिले भी उत्तर प्रदेश के बिभाजित करि के कई गो राज्यन के गठन के बात चल चुकल बा[9] आ हाल के समय में तेलंगाना राज्य के गठन के बाद से पूर्वांचलो के माँग के सुगबुगाहट तेज भइल बाटे।[10][11]

संदर्भ

  1. "Division of UP: A reality check". Retrieved 2 जनवरी 2019.
  2. "List of districts in Purvanchal - INCREDIBLE PURVANCHAL". Incrediblepurvanchal.weebly.com. Retrieved 2016-10-17.
  3. Ajay K Mehra 2013.
  4. "Proposed Purvanchal Map". Mapsofindia.com. 2011-11-25. Retrieved 2016-10-17.
  5. Louise Tillin 2013, p. 197.
  6. {{ authors[i].name }}. "A Report on Demand for Creation of Small States in India". Scribd.com. Retrieved 2016-10-17.
  7. Shankarlal C. Bhatt 2005, p. 277.
  8. Express News Service (16 अगस्त 2010). "CAG raps UP for misusing funds for Bundelkhand". इंडियन ऍक्सप्रेस. Retrieved 17 अक्टूबर 2016.
  9. "Mayawati wants to divide UP into 4 states, other parties cornered". Ndtv.com. 2011-11-16. Retrieved 2016-10-17.
  10. "Demand for Purvanchal gathered momentum again - Navbharat Times" (अंग्रेजी में). Navbharattimes.indiatimes.com. 2016-06-03. Retrieved 2016-10-17.
  11. http://www.thehindu.com/2005/03/07/stories/2005030702770300.htm

संदर्भ स्रोत

किताब