बुध (ग्रह): रिवीजन सभ के बीचा में अंतर

विकिपीडिया से
Content deleted Content added
छो श्रेणी बदलाव using AWB
छो →‎top: अंक बदलाव/चर्चा-वि:चौपाल (oldid=442074)
लाइन 3: लाइन 3:
| symbol = [[File:Mercury symbol.svg|18px|Astronomical symbol of Mercury]]
| symbol = [[File:Mercury symbol.svg|18px|Astronomical symbol of Mercury]]
| image = [[File:Mercury in color - Prockter07-edit1.jpg|260px]]
| image = [[File:Mercury in color - Prockter07-edit1.jpg|260px]]
| caption = '''बुध''' क [[मैसेंजर यान]] से लिहल गइल फोटो (२००८)
| caption = '''बुध''' क [[मैसेंजर यान]] से लिहल गइल फोटो (2008)
| orbit_ref = <ref name="horizons">{{cite web | date=April 7, 2008 | first=Donald K. | last=Yeomans | url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=1 | title=HORIZONS Web-Interface for Mercury Major Body | publisher=[[JPL Horizons On-Line Ephemeris System]] | accessdate=5 फरवरी 2016 }} – Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Mercury" and "Center: Sun" should be defaulted to.) Results are instantaneous [[osculating orbit|osculating]] values at the precise [[J2000]] epoch.</ref>
| orbit_ref = <ref name="horizons">{{cite web | date=April 7, 2008 | first=Donald K. | last=Yeomans | url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=1 | title=HORIZONS Web-Interface for Mercury Major Body | publisher=[[JPL Horizons On-Line Ephemeris System]] | accessdate=5 फरवरी 2016 }} – Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Mercury" and "Center: Sun" should be defaulted to.) Results are instantaneous [[osculating orbit|osculating]] values at the precise [[J2000]] epoch.</ref>
| epoch = [[J2000]]
| epoch = [[J2000]]
लाइन 55: लाइन 55:
}}
}}


'''बुध''' <small>({{Lang-en|[[:en:Mercury (planet)|Mercury]]}})</small> [[सौर मंडल]] के एगो [[ग्रह]] हवे जेवन सौर मंडल के केन्द्र पर मौजूद [[सूर्य]] की ओर से सबसे पहिला ग्रह हवे, मने कि ई सूर्य से सभसे नजदीकी ग्रह हवे। ई सौर मण्डल क सभसे छोट ग्रह भी हवे। ई सूर्य के चक्कर लगावे में ८८ दिन (पृथ्वी के दिन) के समय लेला आ पृथ्वी से देखला पर अपनी धुरी पर ११६ दिन में एक चक्कर घूमे ला। पृथ्वी से [[दूरबीन]] से देखला पर इहो [[चंद्रमा]] नियर घटत-बढ़त लउकेला।
'''बुध''' <small>({{Lang-en|[[:en:Mercury (planet)|Mercury]]}})</small> [[सौर मंडल]] के एगो [[ग्रह]] हवे जेवन सौर मंडल के केन्द्र पर मौजूद [[सूर्य]] की ओर से सबसे पहिला ग्रह हवे, मने कि ई सूर्य से सभसे नजदीकी ग्रह हवे। ई सौर मण्डल क सभसे छोट ग्रह भी हवे। ई सूर्य के चक्कर लगावे में 88 दिन (पृथ्वी के दिन) के समय लेला आ पृथ्वी से देखला पर अपनी धुरी पर 116 दिन में एक चक्कर घूमे ला। पृथ्वी से [[दूरबीन]] से देखला पर इहो [[चंद्रमा]] नियर घटत-बढ़त लउकेला।


बुध ग्रह के आपन कौनों खास वायुमंडल नइखे जवना कारण अहिजा दिन आ रात के तापमान में बहुत ढेर अंतर पावल जाला। एकरे विसुवत रेखा वाला इलाका में रात में तापमान {{convert|100|K}} ले गिर जाला आ दिन में {{convert|700|K}} पहुच जाला, ध्रुवीय इलाका हमेशा {{convert|180|K}} से नीचे के तापमान वाला रहे लें। बुध के धुरी के झुकाव बाकी ग्रह सभ के तुलना में सभसे कम बाटे आ एकरे परिकरमा मार्ग के चपटापन सभसे ढेर बा।
बुध ग्रह के आपन कौनों खास वायुमंडल नइखे जवना कारण अहिजा दिन आ रात के तापमान में बहुत ढेर अंतर पावल जाला। एकरे विसुवत रेखा वाला इलाका में रात में तापमान {{convert|100|K}} ले गिर जाला आ दिन में {{convert|700|K}} पहुच जाला, ध्रुवीय इलाका हमेशा {{convert|180|K}} से नीचे के तापमान वाला रहे लें। बुध के धुरी के झुकाव बाकी ग्रह सभ के तुलना में सभसे कम बाटे आ एकरे परिकरमा मार्ग के चपटापन सभसे ढेर बा।

13:41, 13 अप्रैल 2017 तक ले भइल बदलाव

बुध Astronomical symbol of Mercury
बुधमैसेंजर यान से लिहल गइल फोटो (2008)
परिकरमा कक्षा बिसेसता[2]
ऍपक J2000
अपसौर
  • 0.466 697 AU
  • 69,816,900 km
उपसौर
  • 0.307 499 AU
  • 46,001,200 km
सेमी-मेजर एक्सिस
  • 0.387 098 AU
  • 57,909,050 km
इस्सेंट्रीसिटी0.205 630[1]
115.88 d[1]
47.362 km/s[1]
औसत एनामली
174.796°
ऑर्बिटल झुकाव
उदय संपात के देशांतर
48.331°
29.124°
उपग्रहNone
वायुमंडल[3]
सतही दाब
trace (<~0.005 picobar)
आयतन अनुसार घटक

बुध (अंग्रेजी: Mercury) सौर मंडल के एगो ग्रह हवे जेवन सौर मंडल के केन्द्र पर मौजूद सूर्य की ओर से सबसे पहिला ग्रह हवे, मने कि ई सूर्य से सभसे नजदीकी ग्रह हवे। ई सौर मण्डल क सभसे छोट ग्रह भी हवे। ई सूर्य के चक्कर लगावे में 88 दिन (पृथ्वी के दिन) के समय लेला आ पृथ्वी से देखला पर अपनी धुरी पर 116 दिन में एक चक्कर घूमे ला। पृथ्वी से दूरबीन से देखला पर इहो चंद्रमा नियर घटत-बढ़त लउकेला।

बुध ग्रह के आपन कौनों खास वायुमंडल नइखे जवना कारण अहिजा दिन आ रात के तापमान में बहुत ढेर अंतर पावल जाला। एकरे विसुवत रेखा वाला इलाका में रात में तापमान 100 K (−173 °C; −280 °F) ले गिर जाला आ दिन में 700 K (427 °C; 800 °F) पहुच जाला, ध्रुवीय इलाका हमेशा 180 K (−93 °C; −136 °F) से नीचे के तापमान वाला रहे लें। बुध के धुरी के झुकाव बाकी ग्रह सभ के तुलना में सभसे कम बाटे आ एकरे परिकरमा मार्ग के चपटापन सभसे ढेर बा।

चूँकि, बुध पृथ्वी से छोट मार्ग में चक्कर लगावे ला (शुक्र भी) ई हमेशा पृथ्वी से सबेरे भा साँझ के बेरा देखाई पड़े ला, ऊहो तब जब सुरुज के बहुत नजदीक कोन पर न रहे तब। सुरुज के रौशनी के कारण अक्सर ई धरती से बिना दूरबीन के ना लउके ला।

अबले दू गो अंतरिक्ष यान बुध ग्रह के यात्रा कर चुकल बाने मैरिनर आ मैसेंजर।

बुध, शुक्र, पृथ्वीमंगल की आकार क तुलना (पैमाना कि हिसाब से सही)

संदर्भ

  1. 1.0 1.1 1.2 "Mercury Fact Sheet". NASA Goddard Space Flight Center. November 30, 2007. Retrieved 5 फरवरी 2016.
  2. Yeomans, Donald K. (April 7, 2008). "HORIZONS Web-Interface for Mercury Major Body". JPL Horizons On-Line Ephemeris System. Retrieved 5 फरवरी 2016. – Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Mercury" and "Center: Sun" should be defaulted to.) Results are instantaneous osculating values at the precise J2000 epoch.
  3. "Mercury Fact Sheet". NASA. 22 दिसंबर 2015. Archived from the original on 6 November 2015. Retrieved 5 फरवरी 2016.