पंजाबी भाषा: रिवीजन सभ के बीचा में अंतर
Removing "Distribution_of_the_Punjabi_language.png", it has been deleted from Commons by INeverCry because: Per c:Commons:Deletion requests/File:Distribution of the Punjabi language.png. |
No edit summary |
||
लाइन 1: | लाइन 1: | ||
{{Infobox language |
{{Infobox language |
||
|name = Punjabi |
|name = Punjabi |
||
⚫ | |||
|nativename = {{lang|pnb|{{Nastaliq|پنجابی}}}} • {{lang|pa|ਪੰਜਾਬੀ}} |
|nativename = {{lang|pnb|{{Nastaliq|پنجابی}}}} • {{lang|pa|ਪੰਜਾਬੀ}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|date = 2010 |
|date = 2010 |
||
⚫ | |||
|familycolor = Indo-European |
|familycolor = Indo-European |
||
|fam2 = |
|fam2 = Indo-Iranian |
||
|fam3 = |
|fam3 = Indo-Aryan |
||
|fam4 = |
|fam4 = Northwestern<ref>{{cite web |url=http://www.languagesgulper.com/eng/Punjabi.html |title=Punjabi |publisher=languagesgulper.com |accessdate=29 March 2015}}</ref> |
||
|stand1 = |
|stand1 = Majhi |
||
|stand2 = |
|stand2 = Hindko |
||
|stand3 = |
|stand3 = Saraiki |
||
|dialects = |
|dialects = |
||
|script = |
|script = Shahmukhi <small>(Extended Perso-Arabic)</small><br />Gurmukhi<small>(Brahmic)</small><ref>{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/%28S%282scoev45b4mhlg45mz5jq345%29%29/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement1.aspx |title=Census of India: Abstract of speakers’ strength of languages and mother tongues –2001}}</ref><br />Punjabi Braille <small>(India)</small><br />Devanagari<small> (Brahmic, unofficial)</small><ref>{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/%28S%282scoev45b4mhlg45mz5jq345%29%29/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement1.aspx |title=Census of India: Abstract of speakers’ strength of languages and mother tongues –2001 |publisher=Censusindia.gov.in |accessdate=2016-02-02}}</ref> |
||
|nation = {{flag|India}} (Indian States of |
|nation = {{flag|India}} (Indian States of Punjab, Chandigarh secondary officially recognized language in the states of Delhi, Haryana<br />{{flag|Pakistan}} Provincial Language of Punjab, Pakistan |
||
|iso1 = pa |
|iso1 = pa |
||
|iso2 = pan |
|iso2 = pan |
||
|iso3=pan |
|iso3 = pan |
||
⚫ | |||
|lingua=59-AAF-e |
|||
⚫ | |||
|lc1=bhd|ld1=[[Bhadrawahi]] {{efn|The status of these various languages below as Punjabi varieties or separate languages is subject to discussion.}} |
|||
⚫ | |||
|lc2=bht|ld2=[[Mandeali language|Bhattiyali]] |
|||
|lc3=kfs|ld3=[[Mandeali language|Bilaspuri]] |
|||
|lc4=cdh|ld4=[[Mandeali language|Chambeali]] |
|||
|lc5=cdj|ld5=Churahi |
|||
|lc6=doi|ld6=[[Dogri]] |
|||
|lc7=dgo|ld7=[[Dogri]] (proper) |
|||
|lc8=gbk|ld8=[[Gaddi]] (Bharmauri) |
|||
|lc9=kjo|ld9=Harijan Kinnauri |
|||
|lc10=hii|ld10=Hinduri |
|||
|lc11=jat|ld11=[[Jakati language|Jakati]] |
|||
|lc12=jns|ld12=[[Jaunsari]] |
|||
|lc13=hno|ld13=[[Kagani dialect|Northern Hindko]] |
|||
|lc14=xnr|ld14=[[Kangri language|Kangri]] |
|||
|lc15=xhe|ld15=[[Khetrani language|Khetrani]] |
|||
|lc16=kfx|ld16=[[Kullu Pahari]] |
|||
|lc17=doi|ld17=[[Lahnda language|Lahnda]] |
|||
|lc18=bfz|ld18=Mahasu Pahari |
|||
|lc19=mjl|ld19=[[Mandeali]] |
|||
|lc20=pnb|ld20=[[Pothohari dialect|Pahari-Potwari]] |
|||
|lc21=pgg|ld21=[[Mandeali language|Pangwali]] |
|||
|lc22=skr|ld22=[[Saraiki dialect|Saraiki]] |
|||
|lc23=srx|ld23=[[Sirmauri]] |
|||
|lc24=hnd|ld24=[[Hindko|Southern Hindko]] |
|||
|lc25=pnb|ld25=[[Western Punjabi]] |
|||
|glotto=panj1256 |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|image = Punjabi example.svg |
|image = Punjabi example.svg |
||
|imagecaption = The word "Punjabi" written in Shahmukhi (Nast'aliq style), Gurmukhi |
|imagecaption = The word "Punjabi" written in Shahmukhi (Nast'aliq style), Gurmukhi |
||
लाइन 55: | लाइन 28: | ||
|map2 = |
|map2 = |
||
|mapcaption2 = Areas where Punjabi is the official language or has a large number of speakers |
|mapcaption2 = Areas where Punjabi is the official language or has a large number of speakers |
||
{{legend|#FF7F36|Primary province/state or territory level language. ( |
{{legend|#FF7F36|Primary province/state or territory level language. (Punjab, India)}} |
||
{{legend|#FFCC2E|Secondary province/state or territory level language. ([[Delhi]], [[Chandigarh]] & [[Haryana]])}} |
{{legend|#FFCC2E|Secondary province/state or territory level language. ([[Delhi]], [[Chandigarh]] & [[Haryana]])}} |
||
{{legend|#FDF72F|A significant amount of speakers without official recognition. ( |
{{legend|#FDF72F|A significant amount of speakers without official recognition. (Himachal Pradesh Islamabad Capital |
||
Territory|Islamabad]], Khyber Pakhtunkhwa & Punjab, Pakistan)}} |
|||
|map = Punjabi Indo Aryan.png |
|map = Punjabi Indo Aryan.png |
||
|mapcaption = Areas (red) where Punjabi is the native language, compared to all |
|mapcaption = Areas (red) where Punjabi is the native language, compared to all Indo-Aryan languages (dark grey) |
||
|notice = IPA |
|||
}} |
}} |
||
'''पंजाबी''' भारत के एगो मुख्य भाषा हव जे मुख्य रूप से पंजाब राज्य में बोलल जाले। |
|||
पंजाबी एगो हिंद-आर्यन भाषा ह और ऐतिहासिक [[पंजाब]] क्षेत्र (अब भारत और पाकिस्तान के बीच विभाजित) की निवासियन तथा प्रवासी लोगन द्वारा बोलल जाला। एके बोले वालन मे सिख, मुसलमान और हिंदू सब शामिल बान स। पाकिस्तान क 1998 की जनगणना और 2001 की भारत की जनगणना के अनुसार, भारत और पाकिस्तान मे ए भाषा के कुल वक्ता लोगन क संख्या लगभग 9 करोड़ बा।<ref>{{cite web |url=http://www.census.gov.pk/MotherTongue.htm |title=Pakistan Census |publisher=Census.gov.pk |accessdate=2014-01-04}}</ref> ए अनुसार इ [[भारत]] क 11वां सबसे व्यापक भाषा ह और भारतीय उपमहाद्वीप में तीसरा सबसे ज्यादा बोलल जाए वाला मातृभाषा ह। कम से कम पिछला 300 वर्ष से लिखित पंजाबी भाषा क मानक रूप, माझी बोली पर आधारित बा, जवन ऐतिहासिक माझा क्षेत्र क भाषा ह। इ भाषा क संयुक्त अरब अमीरात, संयुक्त राज्य अमेरिका, सऊदी अरब और [[ऑस्ट्रेलिया]] में भी एगो महत्वपूर्ण उपस्थिति बा। पंजाबी भाषा शाहमुखी और गुरुमुखी लिपि में लिखल बा, इ एक से अधिक लिपि में लिखल बहुत कम भाषा में से एगो बन गईल बा। |
|||
{{clear}} |
|||
==आधिकारिक दर्जा== |
|||
भारत में, पंजाबी भारत की 22 अनुसूचित भाषा में से एक ह। इ भारत की पंजाब राज्य क पहिला आधिकारिक भाषा ह। पंजाबी के उर्दू, हरियाणवी के साथ दिल्ली में दूसरी आधिकारिक दर्जा प्राप्त बा। |
|||
पाकिस्तान में कौनो क्षेत्रीय जातीय भाषा के राष्ट्रीय स्तर पर आधिकारिक भाषा क दर्जा नइखे मिलल, और ए तरह से एइजा पंजाबी राष्ट्रीय स्तर पर आधिकारिक भाषा नाहीं ह, भले ही इ उर्दू की बाद पाकिस्तान में सबसे अधिक बोलल जाए वाली भाषा ह। तबो इ भाषा पंजाब, [[पाकिस्तान]] क आधिकारिक भाषा ह, जवन की इस्लामाबाद राजधानी क्षेत्र क सबसे अधिक आबादी वाला प्रांत ह। |
|||
==संदर्भ== |
==संदर्भ== |
||
{{Reflist}} |
|||
[[श्रेणी:भाषा]] |
[[श्रेणी:भाषा]] |
||
[[श्रेणी:भारतीय भाषा]] |
[[श्रेणी:भारतीय भाषा]] |
||
{{Lang-stub}} |
05:38, 12 दिसंबर 2016 तक ले भइल बदलाव
Punjabi | |
---|---|
پنجابی • ਪੰਜਾਬੀ | |
मूलभाषा बाटे | Punjab region |
मूल बोले वाला | 100 million, including Lahnda variants (2010) |
इंडो-यूरोपियन
| |
स्टैंडर्ड रूप | Majhi
Hindko
Saraiki
|
Shahmukhi (Extended Perso-Arabic) Gurmukhi(Brahmic)[2] Punjabi Braille (India) Devanagari (Brahmic, unofficial)[3] | |
ऑफिशियल स्टेटस | |
सरकारी भाषा बाटे | India (Indian States of Punjab, Chandigarh secondary officially recognized language in the states of Delhi, Haryana Pakistan Provincial Language of Punjab, Pakistan |
भाषा कोड | |
ISO 639-1 | pa |
ISO 639-2 | pan |
ISO 639-3 | pan |
Glottolog | panj1256 (Punjabi)[4] |
Areas (red) where Punjabi is the native language, compared to all Indo-Aryan languages (dark grey) |
पंजाबी एगो हिंद-आर्यन भाषा ह और ऐतिहासिक पंजाब क्षेत्र (अब भारत और पाकिस्तान के बीच विभाजित) की निवासियन तथा प्रवासी लोगन द्वारा बोलल जाला। एके बोले वालन मे सिख, मुसलमान और हिंदू सब शामिल बान स। पाकिस्तान क 1998 की जनगणना और 2001 की भारत की जनगणना के अनुसार, भारत और पाकिस्तान मे ए भाषा के कुल वक्ता लोगन क संख्या लगभग 9 करोड़ बा।[5] ए अनुसार इ भारत क 11वां सबसे व्यापक भाषा ह और भारतीय उपमहाद्वीप में तीसरा सबसे ज्यादा बोलल जाए वाला मातृभाषा ह। कम से कम पिछला 300 वर्ष से लिखित पंजाबी भाषा क मानक रूप, माझी बोली पर आधारित बा, जवन ऐतिहासिक माझा क्षेत्र क भाषा ह। इ भाषा क संयुक्त अरब अमीरात, संयुक्त राज्य अमेरिका, सऊदी अरब और ऑस्ट्रेलिया में भी एगो महत्वपूर्ण उपस्थिति बा। पंजाबी भाषा शाहमुखी और गुरुमुखी लिपि में लिखल बा, इ एक से अधिक लिपि में लिखल बहुत कम भाषा में से एगो बन गईल बा।
आधिकारिक दर्जा
भारत में, पंजाबी भारत की 22 अनुसूचित भाषा में से एक ह। इ भारत की पंजाब राज्य क पहिला आधिकारिक भाषा ह। पंजाबी के उर्दू, हरियाणवी के साथ दिल्ली में दूसरी आधिकारिक दर्जा प्राप्त बा। पाकिस्तान में कौनो क्षेत्रीय जातीय भाषा के राष्ट्रीय स्तर पर आधिकारिक भाषा क दर्जा नइखे मिलल, और ए तरह से एइजा पंजाबी राष्ट्रीय स्तर पर आधिकारिक भाषा नाहीं ह, भले ही इ उर्दू की बाद पाकिस्तान में सबसे अधिक बोलल जाए वाली भाषा ह। तबो इ भाषा पंजाब, पाकिस्तान क आधिकारिक भाषा ह, जवन की इस्लामाबाद राजधानी क्षेत्र क सबसे अधिक आबादी वाला प्रांत ह।
संदर्भ
- ↑ "Punjabi". languagesgulper.com. Retrieved 29 March 2015.
- ↑ "Census of India: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues –2001".
- ↑ "Census of India: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues –2001". Censusindia.gov.in. Retrieved 2016-02-02.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Panjabi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ "Pakistan Census". Census.gov.pk. Retrieved 2014-01-04.