पूर्वांचल: रिवीजन सभ के बीचा में अंतर
+ infobox |
refs |
||
लाइन 22: | लाइन 22: | ||
| p5 = [[आजमगढ़ मंडल]] |
| p5 = [[आजमगढ़ मंडल]] |
||
}} |
}} |
||
'''पूर्वांचल''' [[भारत]] के उत्तरी हिस्सा में मौजूद एक ठो क्षेत्र बाटे जहाँ के मुख्य भाषा [[भोजपुरी]] हवे। ई क्षेत्र में वर्तमान राज्य [[उत्तर प्रदेश]] के पूरबी हिस्सा आवे ला आ एकरा के एक ठो अलग राज्य के दर्जा देवे के माँग भी लंबा समय से उठ रहल बाटे। अलग-अलग प्रस्तावन के अनुसार एह राज्य में १७ गो से ले के २७ गो{{sfn|Ajay K Mehra|2013|p=}} ले जिला सभ के सामिल करे के माँग उठावल गइल बा, कुछ प्रस्ताव में एह में पच्छिमी [[बिहार]] के भी कुछ जिला सभ के सामिल करे के बात कहल गइल बा। |
'''पूर्वांचल''' [[भारत]] के उत्तरी हिस्सा में मौजूद एक ठो क्षेत्र बाटे जहाँ के मुख्य भाषा [[भोजपुरी]] हवे। ई क्षेत्र में वर्तमान राज्य [[उत्तर प्रदेश]] के पूरबी हिस्सा आवे ला आ एकरा के एक ठो अलग राज्य के दर्जा देवे के माँग भी लंबा समय से उठ रहल बाटे। अलग-अलग प्रस्तावन के अनुसार एह राज्य में १७ गो<ref>http://incrediblepurvanchal.weebly.com/list-of-districts-in-purvanchal.html</ref> से ले के २७ गो{{sfn|Ajay K Mehra|2013|p=}}<ref>http://www.mapsofindia.com/maps/uttarpradesh/purvanchal.html</ref> ले जिला सभ के सामिल करे के माँग उठावल गइल बा, कुछ प्रस्ताव में एह में पच्छिमी [[बिहार]] के भी कुछ जिला सभ के सामिल करे के बात कहल गइल बा। |
||
भूगोलीय क्षेत्र के रूप में ई हिस्सा उत्तर में [[नेपाल]], पूरुब में बिहार, दक्खिन में [[बघेलखंड]], आ पच्छिमी ओर [[अवध]] क्षेत्र से घेराइल बाटे। ई इलाका दुनिया के सभसे घन बसल इलाका सभ में से एक बा। [[गंगा]] के [[सिंधु-गंगा के मैदान|मैदान]] के ठीक बीचोबीच स्थित ई इलाका उपजाऊ जमीन के चलते पुरान समय से घन खेती वाला इलाका हवे। हालाँकि, जनसंख्या के दबाव, खनिज संसाधन के कमी आ उद्योगीकरण के आभाव में ई इलाका आर्थिक बिकास के दौड़ में पिछड़ल बाटे। एकरे अलावा राजनीतिक उपेक्षा के भी एह इलाका के पिछड़ापन के कारण मानल गइल बा। |
भूगोलीय क्षेत्र के रूप में ई हिस्सा उत्तर में [[नेपाल]], पूरुब में बिहार, दक्खिन में [[बघेलखंड]], आ पच्छिमी ओर [[अवध]] क्षेत्र से घेराइल बाटे। ई इलाका दुनिया के सभसे घन बसल इलाका सभ में से एक बा। [[गंगा]] के [[सिंधु-गंगा के मैदान|मैदान]] के ठीक बीचोबीच स्थित ई इलाका उपजाऊ जमीन के चलते पुरान समय से घन खेती वाला इलाका हवे। हालाँकि, जनसंख्या के दबाव, खनिज संसाधन के कमी आ उद्योगीकरण के आभाव में ई इलाका आर्थिक बिकास के दौड़ में पिछड़ल बाटे। एकरे अलावा राजनीतिक उपेक्षा के भी एह इलाका के पिछड़ापन के कारण मानल गइल बा। |
||
एह इलाका के बिकास लम्बा समय से राजनीतिक मुद्दा रहल बा हालाँकि एकर माँग बहुत जोर के नइखे।{{sfn|Louise Tillin|2013|p=197}} १९९१ में उत्तर प्रदेश सरकार पूर्वांचल बिकास निधि के स्थापना कइलस बाकिर एकरे लाभ के बँटवारा आ उचित उपयोग पर सवाल उठल बा। हाल के समय में [[तेलंगाना]] राज्य के गठन के बाद से पूर्वांचलो के माँग के सुगबुगाहट तेज भइल बाटे। |
एह इलाका के बिकास लम्बा समय से राजनीतिक मुद्दा रहल बा हालाँकि एकर माँग बहुत जोर के नइखे।{{sfn|Louise Tillin|2013|p=197}}<ref>https://www.scribd.com/doc/24760637/A-Report-on-Demand-for-Creation-of-Small-States-in-India</ref> १९९१ में उत्तर प्रदेश सरकार पूर्वांचल बिकास निधि के स्थापना कइलस बाकिर एकरे लाभ के बँटवारा आ उचित उपयोग पर सवाल उठल बा।{{sfn|Shankarlal C. Bhatt|2005|p=277}}<ref name="express">{{cite news|last1=Express News Service|title=CAG raps UP for misusing funds for Bundelkhand|url=http://archive.indianexpress.com/news/cag-raps-up-for-misusing-funds-for-bundelkhand/660717/|accessdate=17 अक्टूबर 2016|publisher=इंडियन ऍक्सप्रेस|date=16 अगस्त 2010}}</ref> पहिले भी उत्तर प्रदेश के बिभाजित करि के कई गो राज्यन के गठन के बात चल चुकल बा<ref>http://www.ndtv.com/india-news/mayawati-wants-to-divide-up-into-4-states-other-parties-cornered-566270</ref> आ हाल के समय में [[तेलंगाना]] राज्य के गठन के बाद से पूर्वांचलो के माँग के सुगबुगाहट तेज भइल बाटे।<ref>http://navbharattimes.indiatimes.com/metro/mumbai/politics/demand-for-purvanchal-gathered-momentum-again/articleshow/52558275.cms</ref><ref>http://www.thehindu.com/2005/03/07/stories/2005030702770300.htm</ref> |
||
==संदर्भ== |
==संदर्भ== |
||
लाइन 36: | लाइन 36: | ||
*{{cite book|ref=harv|author=Ajay K Mehra|title=Emerging Trends in Indian Politics: The Fifteenth General Election|url=http://books.google.com/books?id=EG-vbArQhCIC&pg=PT207|date=3 April 2013|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-19854-0}} |
*{{cite book|ref=harv|author=Ajay K Mehra|title=Emerging Trends in Indian Politics: The Fifteenth General Election|url=http://books.google.com/books?id=EG-vbArQhCIC&pg=PT207|date=3 April 2013|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-19854-0}} |
||
* {{cite book|ref=harv|author=Shankarlal C. Bhatt|title=Land and People of Indian States and Union Territories: In 36 Volumes. Uttar Pradesh|url=http://books.google.com/books?id=FCG5hGZ-hJsC&pg=PA277|year=2005|publisher=Gyan Publishing House|isbn=978-81-7835-384-5}} |
|||
[[श्रेणी:भारत के प्रस्तावित राज्य आ क्षेत्र]] |
[[श्रेणी:भारत के प्रस्तावित राज्य आ क्षेत्र]] |
19:37, 17 अक्टूबर 2016 तक ले भइल बदलाव
पूर्वांचल | |
---|---|
क्षेत्र/राज्य के दर्जा के माँग | |
देस | भारत |
क्षेत्र | उत्तर भारत |
प्रस्तावित राजधानी | बनारस |
आर्थिक राजधानी | गोरखपुर |
मंडल बिभाजन | |
भाषा | भोजपुरी, हिंदी, उर्दू, अवधी |
पूर्वांचल भारत के उत्तरी हिस्सा में मौजूद एक ठो क्षेत्र बाटे जहाँ के मुख्य भाषा भोजपुरी हवे। ई क्षेत्र में वर्तमान राज्य उत्तर प्रदेश के पूरबी हिस्सा आवे ला आ एकरा के एक ठो अलग राज्य के दर्जा देवे के माँग भी लंबा समय से उठ रहल बाटे। अलग-अलग प्रस्तावन के अनुसार एह राज्य में १७ गो[1] से ले के २७ गो[2][3] ले जिला सभ के सामिल करे के माँग उठावल गइल बा, कुछ प्रस्ताव में एह में पच्छिमी बिहार के भी कुछ जिला सभ के सामिल करे के बात कहल गइल बा।
भूगोलीय क्षेत्र के रूप में ई हिस्सा उत्तर में नेपाल, पूरुब में बिहार, दक्खिन में बघेलखंड, आ पच्छिमी ओर अवध क्षेत्र से घेराइल बाटे। ई इलाका दुनिया के सभसे घन बसल इलाका सभ में से एक बा। गंगा के मैदान के ठीक बीचोबीच स्थित ई इलाका उपजाऊ जमीन के चलते पुरान समय से घन खेती वाला इलाका हवे। हालाँकि, जनसंख्या के दबाव, खनिज संसाधन के कमी आ उद्योगीकरण के आभाव में ई इलाका आर्थिक बिकास के दौड़ में पिछड़ल बाटे। एकरे अलावा राजनीतिक उपेक्षा के भी एह इलाका के पिछड़ापन के कारण मानल गइल बा।
एह इलाका के बिकास लम्बा समय से राजनीतिक मुद्दा रहल बा हालाँकि एकर माँग बहुत जोर के नइखे।[4][5] १९९१ में उत्तर प्रदेश सरकार पूर्वांचल बिकास निधि के स्थापना कइलस बाकिर एकरे लाभ के बँटवारा आ उचित उपयोग पर सवाल उठल बा।[6][7] पहिले भी उत्तर प्रदेश के बिभाजित करि के कई गो राज्यन के गठन के बात चल चुकल बा[8] आ हाल के समय में तेलंगाना राज्य के गठन के बाद से पूर्वांचलो के माँग के सुगबुगाहट तेज भइल बाटे।[9][10]
संदर्भ
- ↑ http://incrediblepurvanchal.weebly.com/list-of-districts-in-purvanchal.html
- ↑ Ajay K Mehra 2013.
- ↑ http://www.mapsofindia.com/maps/uttarpradesh/purvanchal.html
- ↑ Louise Tillin 2013, p. 197.
- ↑ https://www.scribd.com/doc/24760637/A-Report-on-Demand-for-Creation-of-Small-States-in-India
- ↑ Shankarlal C. Bhatt 2005, p. 277.
- ↑ Express News Service (16 अगस्त 2010). "CAG raps UP for misusing funds for Bundelkhand". इंडियन ऍक्सप्रेस. Retrieved 17 अक्टूबर 2016.
- ↑ http://www.ndtv.com/india-news/mayawati-wants-to-divide-up-into-4-states-other-parties-cornered-566270
- ↑ http://navbharattimes.indiatimes.com/metro/mumbai/politics/demand-for-purvanchal-gathered-momentum-again/articleshow/52558275.cms
- ↑ http://www.thehindu.com/2005/03/07/stories/2005030702770300.htm
संदर्भ स्रोत
- किताब
- Louise Tillin (1 October 2013). Remapping India: New States and their Political Origins. Hurst Publishers. ISBN 978-1-84904-229-1.
{{cite book}}
: Invalid|ref=harv
(help)
- Ajay K Mehra (3 April 2013). Emerging Trends in Indian Politics: The Fifteenth General Election. Routledge. ISBN 978-1-136-19854-0.
{{cite book}}
: Invalid|ref=harv
(help)
- Shankarlal C. Bhatt (2005). Land and People of Indian States and Union Territories: In 36 Volumes. Uttar Pradesh. Gyan Publishing House. ISBN 978-81-7835-384-5.
{{cite book}}
: Invalid|ref=harv
(help)
ई उत्तर प्रदेश से संबंधित लेख एगो आधार बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के बढ़ावे में विकिपीडिया के मदद करीं। |