Jump to content

टेम्पलेट:Infobox scandium

विकिपीडिया से
Scandium,  21Sc
आम लच्छन (जनरल प्रापर्टी)
नाँव के उच्चारण/ˈskændiəm/ (SKAN-dee-əm)
रूपरंगsilvery white
स्टैंडर्ड परमाणु वजन (Ar, standard)44.955908(5)[1]
पीरियाडिक टेबल में Scandium
Hydrogen हीलियम
लिथियम बेरीलियम बोरॉन कार्बन नाइट्रोजन ऑक्सीजन फ्लोरीन नियॉन
सोडियम मैग्नीशियम अल्मुनिया सिलिकॉन फॉस्फोरस गंधक क्लोरीन आर्गन
पोटैशियम कैल्शियम स्कैंडियम टाइटैनियम वैनेडियम क्रोमियम मैंगनीज लोहा कोबाल्ट निकेल ताँमा जस्ता गैलियम जर्मेनियम आर्सेनिक सेलीनियम ब्रोमीन क्रिप्टन
रुबिडियम स्ट्रॉन्सियम यिट्रियम जिरकोनियम नियोबियम मॉलिब्डेनम टेक्नीशियम रुथेनियम रोडियम पैलेडियम चानी कैडमियम इंडियम टीना एंटिमनी टेल्यूरियम आयोडीन जेनॉन
सीजियम बेरियम लैंथेनम सेरियम प्रासियोडाइमियम नियोडाइमियम प्रोमेथियम समेरियम युरोपियम गैडोलिनियम टर्बियम डिस्प्रोसियम होल्मियम अर्बियम थुलियम यिट्टर्बियम लुटेटियम हाफ्नियम टैंटलम टंगस्टन रेनियम ऑस्मियम इरीडियम प्लैटिनम सोना पारा थैलियम सीसा बिस्मथ पोलोनियम एस्टेटीन रेडान
फ्रंशियम रेडियम एक्टिनियम थोरियम प्रोटैक्टिनियम यूरेनियम नेप्चुनियम प्लुटोनियम अमेरिसियम क्युरियम बर्केलियम कैलिफोर्नियम आइंस्टाइनियम फर्मियम मेंडेलेवियम नोबेलियम लॉरेंशियम रदरफोर्डियम डब्नियम सीबोर्गियम बोरियम (तत्व) हस्सियम मेइट्नेरियम डार्मश्टाटियम रंटगेनियम कॉपरनीशियम निहोनियम फ्लेरोवियम मॉस्कोवियम लिवरमोरियम टेनेसीन ओगानेस्सन


Sc

Y
calciumscandiumtitanium
परमाणु नंबर (Z)21
ग्रुपgroup 3
पीरियड4
ब्लॉकd
इलेक्ट्रान कन्फिगरेशन[Ar] 3d1 4s2
Electrons per shell
2, 8, 9, 2
भौतिक लच्छन
फेज at STPsolid
पघिलाव ताप1814 K ​(1541 °C, ​2806 °F)
उबाल ताप3109 K ​(2836 °C, ​5136 °F)
घनत्व (लगभग रू.टे.)2.985 g/cm3
जब लिक्विड होखे ( प.ता.)2.80 g/cm3
फ्यूजन के एन्थाल्पी14.1 kJ/mol
बास्पीकरण के एन्थाल्पी332.7 kJ/mol
मोलर हीट कैपसिटी25.52 J/(mol·K)
भाप दाब
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1645 1804 (2006) (2266) (2613) (3101)
परमाणु संबंधी लच्छन
ऑक्सीडेशन स्टेट+1,[2] +2,[3] +3 (an amphoteric oxide)
इलेक्ट्रोनिगेटिविटीPauling scale: 1.36
आयनाइजेशन एनर्जी
  • 1st: 633.1 kJ/mol
  • 2nd: 1235.0 kJ/mol
  • 3rd: 2388.6 kJ/mol
  • (more)
एटॉमिक रेडियसempirical: 162 pm
कोवैलेंट रेडियस170±7 pm
वान डर वाल्स रेडियस211 pm
स्पेक्ट्रल रेंज में रंग के लाइन सभ
स्पेक्ट्रल लाइन
अन्य लच्छन
क्रिस्टल स्ट्रक्चरhexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close packed crystal structure for scandium
थर्मल ऍक्सपैंशनα, poly: 10.2 µm/(m·K) (at r.t.)
थर्मल कंडक्टिविटी15.8 W/(m·K)
इलेक्ट्रिकल रेजिस्टिविटीα, poly: 562 nΩ·m (at r.t., calculated)
चुंबकी क्रमparamagnetic
यंग्स माड्युलस74.4 GPa
शियर माड्युलस29.1 GPa
बल्क माड्युलस56.6 GPa
पोइसंस रेशियो0.279
ब्रिनेल हार्डनेस736–1200 MPa
सीएएस (CAS) नंबर7440-20-2
इतिहास
नाँव धराइलafter Scandinavia
प्रेडिक्ट भइलDmitri Mendeleev (1871)
खोज आ पहिला बिलगावLars Fredrik Nilson (1879)
scandium के प्रमुख आइसोटोप
Iso­tope Abun­dance Half-life (t1/2) Decay mode Pro­duct
44m2Sc syn 58.61 h IT 0.2709 44Sc
γ 1.0, 1.1, 1.1 44Sc
ε 44Ca
45Sc 100% 45Sc is stable with 24 neutrons
46Sc syn 83.79 d β 0.3569 46Ti
γ 0.889, 1.120
47Sc syn 3.3492 d β 0.44, 0.60 47Ti
γ 0.159
48Sc syn 43.67 h β 0.661 48Ti
γ 0.9, 1.3, 1.0
|

References

  1. Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (help)
  2. 2.0 2.1 Smith, R. E. (1973). "Diatomic Hydride and Deuteride Spectra of the Second Row Transition Metals". Proceedings of the Royal Society of London. Series A, Mathematical and Physical Sciences. 332 (1588): 113–127. Bibcode:1973RSPSA.332..113S. doi:10.1098/rspa.1973.0015.
  3. 3.0 3.1 McGuire, Joseph C.; Kempter, Charles P. (1960). "Preparation and Properties of Scandium Dihydride". Journal of Chemical Physics. 33: 1584–1585. Bibcode:1960JChPh..33.1584M. doi:10.1063/1.1731452.
  4. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights