एस्ट्रोनॉट
एस्ट्रोनॉट (अंग्रेजी: astronaut); हिंदी: अंतरिक्षयात्री) शब्द पुरान ग्रीक भाषा के "ἄστρον" (astron) से आइल बा, जेकर मतलब होखेला "तारा", आ "ναύτης" (nautes) से, जेकर मतलब "नाविक" होला। एस्ट्रोनॉट ऊ बेकति होला जे मानव अंतरिक्ष-यात्रा कार्यक्रम के तहत ट्रेनिंग लेले होखे, ज़रूरी उपकरण से लैस होखे, आ अंतरिक्ष बिमान में कमांडर भा टीम के सदस्य बन के जाए। ई शब्द आमतौर पर पेशेवर अंतरिक्ष यात्री लोग खातिर इस्तेमाल होला, बाकिर कई बेर ई वैज्ञानिक, नेता, पत्रकार, भा अंतरिक्ष घुमुवा (टूरिस्ट) लोग खातिर भी बोले जाला — मतलब जवन कोई आदमी अंतरिक्ष में गइल होखे।
"एस्ट्रोनॉट" शब्द हर देश के मानव अंतरिक्ष यात्री पर लागू होला। बाकिर जे लोग के रूस भा सोवियत संघ भेजले बा, ओह लोग के आमतौर पर "कॉस्मोनॉट" कहल जाला। ई रूसी शब्द "कोस्मोस" (космос) से आइल बा, जेकर मतलब "अंतरिक्ष" होला, आ ई भी ग्रीक भाषा से ही आइल बा। चीन में जब हाल के बरिसन में मानव अंतरिक्ष यात्रा शुरू भइल, त "taikonaut" शब्द के चलन भइल, जवन मंदारिन भाषा के "tàikōng" (太空) से बनल बा, जेकर मतलब "अंतरिक्ष" होला। हालाँकि ई शब्द ज़्यादा अनौपचारिक बा आ ओकर स्रोत भी साफ नइखे। चीन में, सैनिक एस्ट्रोनॉट आ विदेशी साथी लोग के अधिकारिक रूप से "hángtiānyuán" (航天员) कहल जाला, जेकर मतलब "स्वर्ग में यात्रा करे वाला" भा "आकाश नाविक" होला।
साल 1961 से लेके 2021 तक कुल 600 लोग एस्ट्रोनॉट बन के अंतरिक्ष में उड़ान भर चुकल बा। 2002 तक सभे एस्ट्रोनॉट सरकार के माध्यम से — चाहे सेना भा नागरिक अंतरिक्ष एजेंसी — ट्रेनिंग आ मदद पावते रहस। बाकिर 2004 में जब निजी फंड से बनल SpaceShipOne के उप-कक्षीय उड़ान भइल, तब से नया किसिम के एस्ट्रोनॉट के पहिचान भइल — "व्यवसायिक एस्ट्रोनॉट" (Commercial Astronaut)।